محبوب‌ترین غذاهای سنتی یزد؛ از شولی تا آبگوشت بادمجان

یزد، فقط شهر بادگیر‌ها و شیرینی‌ها نیست. اولین شهر ایران که به ثبت جهانی رسیده، غیر از این جاذبه‌ها، غذا‌های سنتی خوشمزه‌ای هم دارد که امتحان کردن آنها سفر به این شهر را خاطره‌انگیزتر می‌کند. ما در این نوشته تعدادی از مهمترین غذاهای سنتی یزد را معرفی کرده‌ایم.

آش شولی

فهرست بلند بالایی از آش‌های ایرانی وجود دارد و هر آشی، خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. مردم هر منطقه با کمی تغییر، آشی می‌پزند که به مذاق‌شان خوش بیاید. اما آش‌هایی هم هست که فقط ویژه یک منطقه است یا حداقل آشپز‌های آنجا در طبخ آن آش دست بالا را دارند.

اما یزد. آش در برنامه غذایی یزدی‌ها ارج و قرب ویژه‌ای دارد. مردم این شهر، آش گندم، انار، کدو، ماش، آبغوره و حتی آش آلو می‌پزند. اما آن نوع آشی که ویژه یزدی‌هاست و طرفداران زیادی هم دارد، آش شولی است.

برای تهیه این آش نیاز به چغندر، اسفناج، شوید، عدس، سرکه یا رب انار داریم. همین اضافه کردن سرکه یا رب انار است که به این آش طعمی خاص می‌دهد. مزه ملس آش شولی باعث می‌شود طعم غذاهای سنتی یزد به عنوان طعمی متفاوت و خاص همیشه زیر زبان آدم بماند.

بیشتر بخوانید: غذاهای سنتی اصفهان را کجای این شهر بخوریم؟

قیمه نخود

مثل آش، قیمه هم از جمله غذا‌های سنتی پر طرفدار در ایران است و در هر شهر و استان، نوع خاصی از قیمه طبخ می‌شود. یزدی‌ها، قیمه نخود دارند که به آن قیمه یزدی هم می‌گویند.

مواد مورد نیاز برای تهیه این نوع قیمهومثل قیمه معمولی است؛ اما نخود هم به آن اضافه می‌شود. گوشت، لیموعمانی، پیاز، ادویه‌هایی مثل زعفران، هل سبز، دارچین و زردچوبه و البته نخود. استفاده از نخود در این غذا باعث می‌شود که آن را به اسم یزدی‌ها بزنیم و قیمه نخود را یکی از غذاهای سنتی یزد به حساب بیاوریم.

یزدی‌ها برای پختن این غذا نخود را از شب قبل در آب خیس می‌کنند. بعد از پختن، پوست نخود را کنده و به گوشتی که در پیاز تفت داده شده، اضافه می‌کنند. لازم است سه تا چهار پیمانه آب به خورش اضافه کنیم. لیمو عمانی‌ها را داخل آن بریزیم و به میزانی که می‌‍پسندیم نمک و ادویه اضافه کنیم. کمتر از دو ساعت بعد غذایی با طعمی بی‌نظیر در انتظارمان است.

کوفته نخودچی

قزوینی‌ها، کرمانشاهی‌ها و مردم بسیاری از شهرهای دیگر کوفته نخودچی می‌پزند، اما کوفته نخودچی یزدی چیز دیگری‌ست. این نوع کوفته که به کوفته یزدی هم مشهور است، جزو غذاهای سنتی یزد و از پرطرفدارترین غذا‌های این شهر محسوب می‌شود.

طرز تهیه این غذا تقریبا شبیه به دستور پخت کوفته تبریزی است. اما مواد اولیه‌ای که یزدی‌ها برای پختنش استفاده می‌کنند این نوع کوفته را از کوفته تبریزی و حتی کوفته نخودچی‌هایی که در شهر‌های دیگر طبخ می‌شود متفاوت می‌کند.

گوشت، پیاز، آرد نخودچی، تخم‌مرغ، نمک، ادویه و سبزیجات معطری مثل جعفری و تره، مواداولیه این غذای خوشمزه هستند. برخی در آب کوفته، هویج و سیب‌زمینی هم می‌ریزند که برای تزئین غذا به کار می‌رود. کسانی هم دوست دارند با رب گوجه فرنگی به غذای خود طعم بدهند، اما کوفته نخودچی یزدی‌ها بیشتر زرد رنگ است و رب گوجه‌فرنگی در پختش به کار نمی‌رود.

خورش به آلو

خورش به‌آلو بیشتر غذایی اصفهانی به حساب می‌آید، اما نزدیکی دو شهر یزد و اصفهان باعث شده مردم این شهر‌ها غذاهای مشترک زیادی داشته باشند. هر چند هر کدام سلیقه و ذائقه خاص خودشان را در طبخ غذا به کار می‌برند.

خورش به‌آلوی یزدی جزو آن دسته از غذاهای سنتی یزد است که طعمی ملس دارد. اما مواداولیه آن طوری‌ست که می‌شود آن را با هر ذائقه‌ای سازگار کرد. به، آلو و گوشت مهمترین مواد برای پختن خورش به‌آلو است. این غذا هم نمک وهم شکر دارد و بسته به طعمی که هرکس می‌پسندد می‌توان میزان نمک و شکرش را کم و زیاد کرد. رستوران ‌های سنتی یزد این نوع غذا را در منوی خود دارند و هر رستوران طعمی ویژه به خورش به آلوی خود می‌دهد.

آبگوشت گوجه بادمجان

آبگوشت هم از جمله غذاهای ایرانی‌ست که انواع مختلفی دارد و مردم هر شهر و استان آبگوست ویژه خودشان را می‌پزند. همانطور که از اسم آبگوشت مشخص است، اصلی‌ترین ماده مورد نیاز برای پخت آن گوشت است.

یزدی‌ها برای طبخ آبگوشت گوجه بادمجان که به آن آبگوشت تماته بادمجان هم می‌گویند، از ماهیچه گوسفند استفاده می‌کنند. برای تهیه این غذا، بادمجان، لپه، غوره، گوجه یا رب گوجه، سیب‌زمینی، ادویه و نمک لازم است. اضافه کردن نعنای خشک به این غذا که در مراحل آخر انجام می‌شود به آن طعم و رنگ ویژه‌ای می‌دهد.

بیشتر بخوانید: محبوب ترین غذاهای سنتی آذربایجان کدامند؟

قلیه کدو

قلیه ماهی، غذایی خوشمزه و پر طرفدار به خصوص در مناطق جنوبی‌ست. اما اگر بخواهیم به جای ماهی، کدو حلوایی به قلیه اضافه کنیم، به نظرتان چیز خوشمزه‌ای از آب درمی‌آید؟ یزدی‌ها ترجیح می‌دهند این کار را انجام دهند.

ترکیب لوبیا قرمز، ماش، کدو حلوایی، روغن، نمک، فلفل، زردچوبه، شکر، دارچین، گردو و پودر نارگیل می‌تواند به پخت غذایی بیانجامد که طعمی بی نظیر دارد. قلیه کدو که جزء غذاهای سنتی یزد به حساب می‌آید در فصل زمستان در بسیاری از خانه‌های شهر بادگیر‌ها پخته می‌شود. در رستوران‌های سنتی این شهر می‌توان این غذا را پیدا کرد.