رفتن به سفرهای خارجی برای بسیاری از افراد فرصتی برای کشف فرهنگهای نو، تجارت، تحصیل یا زیارت است. اما پیش از ترک مرزهای کشور، یکی از الزامات قانونی، پرداخت عوارض خروج از کشور است؛ هزینهای که دولتها بهعنوان یکی از منابع درآمد عمومی یا پوشش بخشی از هزینههای مرتبط با خدمات مرزی دریافت میکنند. در این مقاله، همه چیز را درباره عوارض خروج از کشور در ایران به زبان ساده و به روز برایتان شرح خواهیم داد.
عوارض خروج از کشور چیست؟
عوارض خروج، مبلغی است که دولتها از شهروندان خود هنگام خروج از مرزهای کشور دریافت میکنند. این هزینه در ایران مثل یک مالیات یا حق دولتی تلقی میشود و هدف از آن، تامین بخشی از هزینههای زیرساختی و خدماتی مرتبط با سفرهای خارجی است؛ مانند تقویت امکانات مرزی، پشتیبانی از گردشگری داخلی یا حتی کمک به هزینههای عمومی دولت.
هزینه عوارض خروج از کشور در هر سفر
در ایران، عوارض خروج برای سفرهای زیارتی و غیر زیارتی متفاوت است و همچنین بسته به تعداد دفعات خروج از کشور در هر سال، مبلغ آن تغییر میکند. مثلا، فردی که در یک سال چند بار از کشور خارج میشود، در هر بار مبلغ بیشتری نسبت به دفعه قبل پرداخت خواهد کرد. پرداخت عوارض خروج پیشنیاز دریافت کارت پرواز است و بدون آن، خروج از مرز ممکن نیست.
جدول نرخ عوارض خروج ۱۴۰۴
در جدول زیر، میتوانید به صورت خلاصه و در یک نگاه از هزینه عوارض خروج از کشور مطلع شوید.
نوع سفر | نوع مرز | سفر اول | سفر دوم | سفر سوم به بعد |
مسافران عادی (سیاحتی) | هوایی/زمینی/دریایی | ۶۷۵,۰۰۰ تومان | ۱,۰۱۲,۵۰۰ تومان | ۱,۳۵۰,۰۰۰ تومان |
زائران حج (تمتع و عمره) | هوایی/زمینی/دریایی | ۲۲۳,۰۰۰ تومان | ۳۳۴,۵۰۰ تومان | ۴۴۶,۰۰۰ تومان |
زائران عتبات عالیات | هوایی | ۶۰,۰۰۰ تومان | ۶۰,۰۰۰ تومان | ۶۰,۰۰۰ تومان |
زمینی و دریایی | ۲۰,۰۰۰ تومان | ۲۰,۰۰۰ تومان | ۲۰,۰۰۰ تومان | |
مرزنشینان | هوایی | ۷۵,۰۰۰ تومان | ۶۰۰,۰۰۰ تومان | ۸۰۰,۰۰۰ تومان |
زمینی و دریایی | ۲۵,۰۰۰ تومان | ۶۰۰,۰۰۰ تومان | ۸۰۰,۰۰۰ تومان | |
ورزشکاران تیم ملی با مجوز | همه مرزها | ۲۶۴,۰۰۰ تومان | ۲۶۴,۰۰۰ تومان | ۲۶۴,۰۰۰ تومان |
مسافران عادی چه کسانی هستند؟
در دستهبندی پرداخت عوارض خروج، مسافران عادی به افرادی گفته میشود که تحت هیچ کدام از معافیتهای قانونی قرار نمیگیرند و برای سفرهای غیر زیارتی و غیر تحصیلی از کشور خارج میشوند. این دسته شامل موارد زیر است:
- افرادی که برای گردشگری یا تفریح شخصی سفر میکنند.
- مسافرانی که هدفشان از سفر تجاری، کاری یا خانوادگی است.
- کسانی که ویزا یا اقامت تحصیلی، درمانی یا ماموریتی ندارند.
- افرادی که جانباز، بیمار، دانشجو یا مامور رسمی دولت نیستند.
عوارض خروج از کشور برای اتباع خارجی
اتباع خارجی، از جمله افغانها یا سایر خارجیانی که در ایران مقیم هستند و قصد خروج دارند، مشمول قانون عوارض خروج از کشور هستند، مشروط بر اینکه از گذرنامه غیر ایرانی خود استفاده کنند. در عمل:
- ابتدا مامور گذرنامه در فرودگاه یا مرز، گذرنامه فرد را بررسی میکند.
- در صورت لزوم به پرداخت عوارض، فرد موظف است مانند مسافران ایرانی از طریق دستگاه خودپرداز بانک ملی مستقر در فرودگاه یا سامانههای آنلاین (مانند سداد) اقدام کند.
- اگر معافیتی وجود داشته باشد، مامور ضمن بررسی، فرد را از پرداخت معاف میکند.
مبلغ عوارض خروج از کشور برای کودکان
درست است که مبلغ عوارض خروج از کشور برای سفرهای سیاحتی و زیارتی، بر اساس مرزهای مختلف و طبق دفعات سفر در طی سال محاسبه میشود، اما سن و سال در تعیین آن نقشی ندارد. بنابراین برای کودکان و خردسالان هم به اندازه بزرگسالان، باید عوارض خروج از کشور پرداخت کنید.
روش های استعلام و پرداخت عوارض خروج از کشور
روشهای گوناگونی برای پرداخت عوارض خروج از کشور وجود دارد که مثلا یکی از آنها، پرداخت عوارض خروج آنلاین است. مسافران میتوانند بسته به شرایط و دسترسی خود، یکی از روشهای آنلاین یا حضوری را برای پرداخت انتخاب کنند.
روش های پرداخت آنلاین
پرداخت آنلاین سریعترین روش برای پرداخت عوارض خروج از کشور است که از اتلاف وقت در فرودگاه و پایانههای مرزی هم جلوگیری میکند. میتوانید با استفاده از سامانه سداد عوارض خروج از کشور را به راحتی پرداخت کنید. سداد که توسط بانک ملی ایران پشتیبانی میشود، اصلیترین و معتبرترین درگاه برای پرداخت اینترنتی عوارض خروج از کشور است. برای استفاده از این سامانه:
- به وبسایت سامانه سداد به نشانی sadadpsp.ir/tollpayment مراجعه کنید.
- اطلاعات درخواستی شامل کد ملی، شماره تلفن همراه و نوع سفر (سیاحتی، زیارتی) را وارد نمایید.
- پس از وارد کردن اطلاعات، مبلغ عوارض بر اساس تعداد خروج شما از کشور در سال جاری نمایش داده میشود.
- با استفاده از اطلاعات کارت بانکی عضو شتاب و رمز دوم پویا، فرآیند پرداخت را تکمیل کنید.
- پس از پرداخت موفق، رسید الکترونیکی به شما نمایش داده شده و اطلاعات پرداخت شما به صورت آنلاین در سیستم پلیس گذرنامه ثبت میشود.
استفاده از اپلیکیشن های موبایلی
در اپلیکیشنهایی مثل پیامرسان بله، ایوا، تاپ، قبضینو و برنامههای رسمی خود بانکها، امکان پرداخت عوارض خروج از کشور فقط با چند کلیک امکانپذیر است.
روش های پرداخت حضوری
اگر به هر دلیلی امکان پرداخت عوارض خروج آنلاین را ندارید، میتوانید از روشهای حضوری استفاده کنید. در اکثر فرودگاههای بینالمللی و پایانههای مرزی، دستگاههای خودپرداز بانک ملی ایران و سایر بانکها مستقر هستند که امکان پرداخت عوارض خروج را دارند. مراحل پرداخت عوارض با خودپرداز هم به شکل زیر است:
- کارت بانکی خود را وارد دستگاه کنید.
- گزینه «پرداخت عوارض خروج از کشور» را انتخاب نمایید.
- کد ملی و سایر اطلاعات درخواستی را وارد کنید.
- پس از تایید اطلاعات و پرداخت، رسید کاغذی به شما تحویل داده میشود.
مراجعه به شعب بانک ملی ایران
یکی دیگر از روشهای حضوری، مراجعه به یکی از شعب بانک ملی ایران در سراسر کشور است. با ارائه کارت ملی و اعلام نوع سفر، کارمندان بانک فرآیند پرداخت را برای شما انجام خواهند داد.
چه کسانی از پرداخت هزینه عوارض خروج معاف هستند؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید برخی از افراد، میتوانند بدون پرداخت عوارض خروج از کشور، به بیرون از مرزها سفر کنند. اما چه کسانی شامل حال این قانون هستند؟ در ادامه میخوانیم:
- خدمه سفر (خدمه پرواز و دریابانها) که به خاطر شغلشان مرتبا از کشور خارج میشوند، مانند خلبانان و مهمانداران کشتی یا هواپیما
- دانشجویان دارای مجوز تحصیل در خارج (ویزای تحصیلی معتبر و ثبت در سامانه مربوطه)
- بیماران دارای مجوز شورای پزشکی برای درمان در خارج از کشور
- جانبازان تحت درمان که برای فرآیند درمانشان باید خارج شوند.
- همراهان بیمار یا جانباز (میتوانند از تخفیف ۴۰–۶۰٪ در پرداخت عوارض بهرهمند شوند)
- افراد دارای گذرنامه سیاسی صادره توسط دولت ایران
- ایرانیان مقیم خارج از کشور با ویزای کاری رسمی و مورد تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
- زائران اربعین حسینی (در سفرهایی که از مرز زمینی به عراق انجام میشود)
معافیت از پرداخت عوارض خروج از کشور برای دانشجویان
دانشجویانی که برای تحصیل در خارج از کشور هستند و میان سفرهایشان دستکم ۳ ماه فاصله وجود دارد، از پرداخت عوارض خروج معافاند؛ به شرطی که مهر تایید معافیت در گذرنامهشان ثبت شده باشد. این معافیت معمولا با ارائه گواهی اشتغال به تحصیل و ویزای تحصیلی به همراه انجام ثبتنام در سامانه میخک و تایید سفارت انجام میشود.
اعتبار این معافیت در قالب مهر خروج، از ابتدای یکسال تحصیلی تا پایان شهریور سال بعد برقرار است و دانشجو میتواند در این مدت تا سه بار بدون پرداخت عوارض از کشور خارج شود، به شرطی که مجموع زمان بازگشت او بیش از چهار ماه نباشد.
عوارض خروج از کشور برای سفرهای زیارتی
برای سفرهای زیارتی، هزینه عوارض خروج بسته به مقصدی که انتخاب کردهاید تفاوت دارد؛ اما در کل از سفرهای سیاحتی کمتر است. این هزینه را به تفکیک کشور مقصد، در ادامه شرح خواهیم داد.
عوارض خروج برای سفر به عتبات عالیات
افرادی که قصد دارند به شکل هوایی به شهرهای زیارتی عراق (مانند نجف یا کربلا) سفر کنند، باید مبلغ ۶۰ هزار تومان به عنوان عوارض خروج از کشور پرداخت کنند. این مبلغ برای تمامی دفعات سفر در طول یک سال ثابت است و افزایش پلکانی ندارد؛ یعنی اگر فردی چندین بار در سال به این مقاصد سفر کند، هر بار همین مبلغ را پرداخت میکند.
این هزینه برای زائرانی که مسیر زمینی را برای سفر به عتبات عالیات انتخاب میکنند، مبلغ بسیار پایینتری است. در این حالت، عوارض خروج فقط ۲۰ هزار تومان است و مانند سفر هوایی، در تمام دفعات سفر یکسان باقی میماند.
عوارض خروج زائران حج
چه بخواهید به حج تمتع بروید و چه عمره مفرده، عوارض خروج زائران حج برای بار اول ۲۲۳ هزار تومان، بار دوم ۳۳۴ هزار تومان و بار سوم به بعد ۴۴۶ هزار تومان است. تفاوتی میان عوارض خروج زمینى و هوایی برای زائران حج در نظر گرفته نشده و همه مشمول همین نرخ هستند.
معافیت عوارض در ایام اربعین
زائرانی که در ایام خاص اربعین حسینی و از طریق مرزهای زمینی به عراق سفر میکنند، به طور کامل از پرداخت عوارض خروج معاف هستند. این معافیت تنها شامل سفرهای زمینی در بازه زمانی مصوب دولت میشود و به سفرهای هوایی یا خارج از آن بازه زمانی تعلق نمیگیرد.
معافیت از پرداخت عوارض خروج از کشور برای بیماران و جانبازان
بیماران دارای مجوز رسمی از شورای پزشکی و جانبازان تحت درمان از پرداخت این هزینه معاف هستند. این معافیت تنها با ارائه مدارک معتبر پزشکی و تاییدیههای لازم در فرودگاه یا مرز خروجی قابل اجراست. همچنین همراهان این افراد نیز میتوانند از تخفیف ۴۰ تا ۶۰ درصدی در پرداخت عوارض بهرهمند شوند.
نرخ عوارض خروج ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل
نسبت به سال گذشته، نرخ عوارض خروج ۱۴۰۴ برای مسافران عادی، از ۵۲۰ هزار تومان سفر اول به ۶۷۵ هزار تومان رسیده و برای زائران حج و عتبات نیز بین ۱۵ تا ۵۰ هزار تومان افزایش اعمال شده است؛ این افزایش در همه گروهها دیده میشود. بنابراین نرخ افزایش عوارض خروج از کشور نسبت به سال پیش، حدود ۳۰ درصد بوده است.
آیا عوارض خروج از کشور قابل استرداد است؟
در صورتی که به هر دلیلی سفر انجام نشود، هزینه عوارض قابل استرداد است. برای بازگشت مبلغ، باید به همراه رسید پرداخت و مدارک شناسایی به شعب بانک ملی یا سامانههای مربوطه مراجعه کنید. مهلت درخواست استرداد تا پایان همان سال است.
مدارک لازم برای پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج در ایران هیچ مدرک کاغذی خاصی مانند گذرنامه، ویزا یا بلیط نیاز نیست. تنها موارد ضروری به شرح زیر هستند:
- وارد کردن مشخصات شخصی مسافر شامل کد ملی، نام و نام خانوادگی و شماره همراه معتبر
- در پرداخت آنلاین یا ATM/کیوسک فرودگاهی، همین اطلاعات وارد میشود و سیستم مبلغ را محاسبه میکند.
- کارت بانکی عضو شتاب با رمز دوم فعال برای پرداخت الزامی است.
هزینه های کمتر در سفر با اسنپ تریپ
عوارض خروج یکی از هزینههایی است که اگر قصد سفر به خارج از ایران را دارید، باید حتما پرداخت کنید. در میان آن شلوغی و بدو بدوهای قبل از سفر، اینکه حواستان باشد تا همه کارها را به بهترین شکل انجام دهید شاید کمی سخت به نظر برسد؛ اما اسنپ تریپ در کنار شماست تا حداقل بار خرید بلیط و رزرو هتل را از روی دوشتان بردارد. حالا که کارهایتان قرار است بهتر و سریعتر پیش برود، زمان آزاد بیشتر و تمرکز بهتری برای انجام دادن کارهای سبکتر مثل پرداخت هزینه عوارض خروج دارید؛ پس چمدانهایتان را آماده کنید و برنامهریزی سفر را از همین الان انجام دهید.
سوالات متداول؛
آیا کودکان هم باید عوارض خروج پرداخت کنند؟
بله، عوارض خروج برای تمام گروههای سنی از جمله کودکان، یکسان است.
آدرس سامانه سداد عوارض خروج از کشور چیست؟
استعلام و پرداخت عوارض خروج با سامانه سداد، از طریق آدرس sadadpsp.ir/tollpayment انجام میشود.
عوارض خروج زمینى و هوایی برای عتبات عالیات چقدر است؟
عوارض خروج از کشور برای سفر هوایی به شهرهای زیارتی عراق (مانند نجف یا کربلا) مبلغ ۶۰ هزار تومان و برای سفر زمینی معادل ۲۰ هزار تومان است.
نرخ افزایش عوارض خروج نسبت به سال ۱۴۰۳ چقدر است؟
در سال ۱۴۰۴، عوارض خروج از کشور حدود ۳۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرده است.
دسته:جهانگردی
نظری ثبت نشده