ایران کشوری است با طبیعت بسیار متنوع و زیبا. یکی از این زیبایی‌ها، گل‌های خاص و زیبای لاله واژگون است که در فصل بهار، دشت‌های وسیعی را به رنگ قرمز و زرد در می‌آورد. این گل که به‌خاطر شکل خاصش به اشک مریم هم معروف است، در مناطق کوهستانی و سردسیر ایران رشد می‌کند. در این مقاله می‌خواهیم بیشتر درباره دشت لاله های واژگون در ایران صحبت کنیم.
دشت لاله های واژگون کوهرنگ
احتمالا تصاویر دشت لاله های واژگون کوهرنگ را دیده باشید؛ منطقه‌ای ارزشمند و مهم در استان چهارمحال و بختیاری که به عنوان یکی از بزرگترین و پرتراکم‌ترین رویشگاه‌های طبیعی لاله واژگون در ایران و جهان شناخته می‌شود. این دشت در ۲۰ کیلومتری شهر چلگرد و نزدیک روستای بنواستکی قرار دارد.
در این دشت، دو گونه اصلی لاله واژگون، یعنی لاله واژگون قرمز و لاله واژگون زرد (که به آن لاله نرگسی هم می‌گویند) به وفور پیدا می‌شود. علاوه بر این، گیاهانی مانند گون، دافنه و کوما نیز در این منطقه رشد می‌کنند. زیستگاه این منطقه شامل حیواناتی مثل کبک، خرس قهوه‌ای و زاغ نوک زرد است. زمان رویش لاله های واژگون و بازدید از آن، از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت است، زمانی که لاله‌ها به اوج شکوفایی خود می‌رسند.
دشت لاله های واژگون الیگودرز
دشت لاله های واژگون الیگودرز، که به اسم «دشت دالانی» هم شناخته می‌شود، یکی از ارزشمندترین و زیباترین رویشگاه‌های لاله واژگون در ایران است. این دشت در استان لرستان و در دامنه رشته‌کوه‌های زاگرس قرار گرفته و هر سال در فصل بهار، منظره‌ای چشم‌نواز از گل‌های لاله واژگون را به نمایش می‌گذارد.
دشت لاله های واژگون دالانی در حدود ۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان الیگودرز قرار دارد و با وسعتی بالغ بر ۲۹۰۰ هکتار، یکی از بزرگترین رویشگاه‌های این گل نادر در کشور است. این دشت در ارتفاعات منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه واقع شده و توسط کوه‌هایی چون مورزرین، قالی‌کوه و نسارتخت احاطه شده است که این موقعیت کوهستانی به زیبایی و خاص بودن آن افزوده است.
در این دشت، دو گونه نادر از لاله واژگون با نام‌های «اشک مریم» و «سوسن چلچراغ» رشد می‌کنند. این گل‌ها برخلاف سایر گل‌ها، سَر به زیر و واژگون هستند و به دلیل قطرات آبی که در میان گلبرگ‌هایشان جمع می‌شود، به «گل اشک» هم معروف شده‌اند. ارتفاع برخی از این گل‌ها گاهی به بیش از یک متر می‌رسد که جلوه خاصی به دشت می‌دهد.
دشت لاله های واژگون گلستان کوه خوانسار
دشت لاله های واژگون گلستان‌کوه خوانسار یکی از جلوه‌های زیبای طبیعت ایران و از مهمترین رویشگاه‌های لاله واژگون در استان اصفهان است. این منطقه در جنوب شهرستان خوانسار و در فاصله حدود ۱۵۰ کیلومتری شمال غرب اصفهان قرار دارد.
جالب است بدانید که یکی از مهمترین جشنواره لاله های واژگون هم در خوانسار برگزار می‌شود. این دشت در دامنه کوه گلستان‌کوه واقع شده و در فصل بهار، به ویژه از اوایل اردیبهشت تا اواخر آن، با شکوفایی هزاران لاله واژگون، منظره‌ای دیدنی از رنگ‌های سرخ و بنفش ایجاد می‌کند.
همچنین در نزدیکی این دشت، «دهکده گردشگری گلستان‌کوه» با امکانات رفاهی برای اقامت و تفریح گردشگران احداث شده است.
دشت لاله های واژگون فریدون شهر
دشت لاله های واژگون فریدونشهر، یکی از رویشگاه‌های مهم و گسترده این گل زیبا در استان اصفهان است که در غرب این استان قرار دارد. این منطقه به خاطر موقعیت کوهستانی و آب و هوای معتدل، شرایط مناسبی برای رشد لاله واژگون دارد.
لاله‌های واژگون در مناطق مختلف شهرستان فریدونشهر و به خصوص در دامنه‌های شاهان‌کوه و اطراف چشمه لنگان، گردنه گلونی و دره شادی به صورت انبوه رشد می‌کنند. این دشت‌ها در مجموع وسعتی بیش از ۲۰ هزار هکتار را در بر می‌گیرند که این وسعت، آن را به یکی از بزرگترین دشت‌های لاله واژگون در کشور تبدیل کرده است.
دشت لاله های واژگون سمیرم
چندین دشت لاله های واژگون در سمیرم استان اصفهان هم وجود دارد. این مناطق که مجموعه‌ای از رویشگاه‌های پراکنده در ارتفاعات و دامنه‌های کوهستانی زاگرس هستند، در فصل بهار، با رویش گل‌های لاله واژگون، تبدیل به تصاویری کارت پستالی می‌شوند.
برخلاف دشت کوهرنگ که یک دشت وسیع و متمرکز است، لاله‌های واژگون در سمیرم در مناطق مختلفی پراکنده‌اند. مثلا منطقه «صولک» در ۴۵ کیلومتری شهر سمیرم هر ساله میزبان گردشگران زیادی است که برای جشنواره لاله های واژگون به آن‌جا سفر کرده‌اند . علاوه بر صولک، در مناطقی مثل وردشت، حنا، ونک، پادنا و دره لای بید هم می‌توان این گل‌های زیبا را تماشا کرد.
دشت لاله های واژگون افوس
دشت لاله های واژگون افوس، یکی دیگر جذابیت‌های طبیعی استان اصفهان است که در ارتفاعات و دامنه‌های کوهستانی شهرستان بوئین و میاندشت واقع است. این دشت در جنوب شهر گردشگری افوس قرار دارد و با توجه به آب و هوای معتدل و کوهستانی منطقه، در فصل بهار منظره‌ای تماشایی دارد.
لاله‌های واژگون این دشت از گونه‌های زرد کم‌رنگ متمایل به لیمویی موسوم به لاله زاگرسی هستند که ارتفاع آن‌ها به ۵۰ تا ۸۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. به دلیل قرار گرفتن این منطقه در غرب استان اصفهان و هم‌جواری با رشته کوه‌های زاگرس، بارش برف در زمستان زیاد است. همین امر باعث می‌شود که در فصل بهار، با آب شدن تدریجی برف‌ها، شرایط مناسبی برای رشد این گل‌های نادر فراهم شود.
در سفر به افوس، علاوه بر دشت لاله واژگون، می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی دیگری مثل دریاچه افوس هم دیدن کنید که در ۳ کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد و زیبایی‌های منطقه را تکمیل می‌کند.
دشت لاله واژگون دره کی
دشت لاله های واژگون دره کی، یک رویشگاه زیبا در استان کردستان است که در منطقه کوهستانی شهرستان سروآباد قرار دارد. این منطقه، برخلاف دشت‌های بسیار وسیع و متمرکز در استان‌های چهارمحال و بختیاری و لرستان، مجموعه‌ای از رویشگاه‌های کوچک‌تر و پراکنده است که در دامنه کوهستان‌های منطقه هورامان رشد کرده‌اند.
دره کی در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری جنوب شهر سروآباد قرار دارد و دسترسی به آن نیازمند رانندگی در جاده‌های کوهستانی و زیباست. یکی از ویژگی‌های مهم این دشت، رویش لاله‌ها در زمانی زودتر نسبت به سایر مناطق است. به دلیل شرایط آب و هوایی متفاوت، رویش لاله‌های واژگون در دره کی از اواسط فروردین‌ماه آغاز می‌شود. ترکیب بی‌نظیر و جذابی از رنگ قرمز و زرد لاله‌ها با سبزی تازه دشت و کوهستان‌های مملوء از برف، منظره‌ای حیرت انگیز را به وجود می‌آورد.
دشت لاله های واژگون ساورز
دشت لاله های واژگون ساورز، یکی از مناطق کمتر شناخته‌شده اما بسیار زیبای رویش این گل نادر در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این منطقه، بر خلاف دشت‌های معروف‌تر مانند کوهرنگ، در شهرستان چرام و در نزدیکی دهدشت قرار دارد و به خاطر دسترسی نسبتا دشوار، همچنان تا حد زیادی بکر و دست‌نخورده باقی مانده است.
دشت مورپیسه کاکان
دشت لاله های واژگون مورپیسه کاکان، یکی از زیباترین و مشهورترین رویشگاه‌های طبیعی این گل در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این دشت در نزدیکی روستای کاکان، از توابع بخش مرکزی شهرستان بویراحمد، و در حدود ۳۵ تا ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر یاسوج قرار دارد.
دشت مورپیسه در دامنه رشته‌کوه‌های زاگرس و در ارتفاعات دنا واقع شده و به همین دلیل، آب و هوای مطبوعی در فصل بهار دارد. با شروع اردیبهشت، این دشت به یکی از رویایی‌ترین مناظر طبیعی تبدیل می‌شود و با رویش هزاران لاله واژگون، انگار فرشی رنگارنگ از گل‌های وحشی پهن کرده باشند. گل‌های لاله واژگون در این منطقه بیشتر به رنگ‌های زرد و نارنجی متمایل هستند.
ارتفاعات کبیرکوه ایلام
کبیرکوه، یکی از مهمترین و طولانی‌ترین رشته‌کوه‌های زاگرس در استان ایلام است که به تنوع زیستی و جاذبه‌های طبیعی خود شهرت دارد. این کوه که در زبان محلی به «کَوِر» یا «کَوَرْ» معروف است، به خاطر ارتفاعات مناسب و شرایط اقلیمی ویژه، یکی از رویشگاه‌های مهم لاله واژگون محسوب می‌شود.
ارتفاعات کبیرکوه، به ویژه دامنه‌های آن در شهرستان‌های دره‌شهر و بدره، در فصل بهار میزبان گل‌های زیبای لاله واژگون هستند. این گل‌های نادر در ارتفاعات بالای ۱۵۰۰ متر و در مناطق سنگلاخی رشد کرده و در بهار منظره‌ای جذاب و دیدنی از لاله‌ها ایجاد می‌کنند.
دشت لاله های واژگون خمین
دشت لاله های واژگون خمین در استان مرکزی، رویشگاه‌هایی مهم برای این گل زیبا هستند که هر سال در فصل بهار، طبیعت منطقه را دگرگون می‌کنند. این دشت‌ها در مقایسه با دشت‌های بزرگ‌تر مثل کوهرنگ، وسعت کمتری دارند اما از نظر بومی، اهمیت بالایی دارند.
رویشگاه‌های اصلی لاله واژگون در حدود ۳۵ کیلومتری شهرستان خمین، در کوهپایه‌های روستاهایی مانند دهنو و قلعه آشناخور قرار دارند. به خاطر ارتفاع کمتر از سطح دریا در مقایسه با سایر رویشگاه‌های کوهستانی، این دشت‌ها در فصل بهار زودتر سرسبز می‌شوند و لاله‌ها زودتر باز می‌شوند. لاله های این منطقه بیشتر به رنگ قرمز هستند، اما گونه‌های زرد لیمویی هم در بین آن‌ها وجود دارد.
دشت لاله واژگون سپیدان
دشت لاله های واژگون سپیدان در استان فارس، در ارتفاعات شهرستان سپیدان و در نزدیکی روستای «برم فیروز» قرار دارد. برم فیروز که در زبان محلی به معنای «محل جمع شدن آب» است، علاوه بر دریاچه‌ای زیبا، در فصل بهار میزبان دشت لاله های واژگون هم هست.
دشت لاله های واژگون مشکان
دشت لاله های واژگون مشکان در شهرستان نی‌ریز، یکی از جاذبه‌های طبیعی استان فارس است که با رویش گل‌های لاله واژگون در فصل بهار، چشم‌اندازی زیبا ایجاد می‌کند. این دشت در منطقه «جاشترگ» در بخش مشکان واقع است و در فصل لاله های واژگون، مسافران بسیاری را از شهرهای مختلف کشور به این منطقه می‌کشاند.
دشت لاله های واژگون گرمه
دشت لاله های واژگون گرمه، که به نام دشت «خمبی» هم شناخته می‌شود، یکی از رویشگاه‌های مهم لاله واژگون در استان خراسان شمالی است. این دشت در ۴۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان گرمه واقع است و یک ذخیره‌گاه ژنتیکی مهم از لاله واژگون در شمال شرق ایران به شمار می‌رود.
برخلاف بسیاری از دشت‌های لاله واژگون در مناطق زاگرس که لاله‌های قرمز دارند، گونه غالب در دشت گرمه، لاله واژگون زرد و لیمویی‌رنگ است. این گونه از نظر ارتفاع و رنگ با لاله‌های مناطق دیگر متفاوت است و در ارتفاعات بالای ۱۵۰۰ متری از سطح دریا رشد می‌کند. عمر گلدهی لاله واژگون بسیار کوتاه است و پس از گرم شدن هوا، به سرعت پژمرده می‌شود.
نکات بازدید از دشت لاله های واژگون
فرقی ندارد قصد دارید در کدام استان از دشت لاله ها دیدن کنید، نکاتی هست که هنگام بازدید از این مناطق لازم است آن‌ها را رعایت کنید:
- بهترین زمان برای دیدن لاله‌ها از اوایل تا اواسط فصل بهار است. قبل از سفر، از وضعیت گلدهی لاله‌ها در منطقه مورد نظر مطمئن شوید.
- برای جلوگیری از آسیب به پیاز لاله‌ها که در زیر خاک هستند، فقط از مسیرهای مشخص‌شده و پاکوب عبور کنید.
- ورود با خودرو به داخل دشت اکیدا ممنوع است.
- لاله واژگون یک گل نادر و حفاظت‌شده است و کندن آن جرم محسوب می‌شود. از همه مهم‌تر، پیاز این گل در صورت آسیب دیدن، از بین می‌رود و دیگر رشد نخواهد کرد.
- محیط زیست دشت را پاکیزه نگه دارید و زباله‌های خود را با خود برگردانید.
- به دلیل خشک بودن علف‌ها، روشن کردن آتش در دشت می‌تواند باعث آتش‌سوزی شود.
- به خاطر آب و هوای کوهستانی، لباس گرم و کفش مناسب پیاده‌روی بپوشید.
- از همراه داشتن حیوانات اهلی و خانگی خودداری کنید؛ حیوانات ممکن است به لاله‌ها آسیب بزنند یا باعث تخریب محیط زیست شوند.
دشت لاله های واژگون؛ سرمایه ملی با ارزش
در این مقاله که با هدف معرفی دشت‌های لاله‌های واژگون در ایران نوشته شد، گفتیم که این گل‌های زیبا و نادر، تنها یک پدیده طبیعی نیستند، بلکه میراثی ارزشمند از تنوع زیستی و فرهنگی ایران به شمار می‌روند. همانطور که در تصاویر هم دیدیم، این مناطق جزئی از زیباترین طبیعت ایران هستند. از کوهرنگ با بزرگترین دشت لاله جهان تا دشت‌های پراکنده در سمیرم، لرستان و خراسان شمالی، اگر قصد بازدید از هر دشت لاله در ایران را که داشته باشید، اسنپ تریپ در کنار شماست. با استفاده از خدمات اسنپ تریپ، می‌توانید برای سفری راحت به هر کجای ایران برنامه‌ریزی کرده و بلیط سفر و اقامتگاه خود را رزرو کنید.
سوالات متداول؛
فصل لاله های واژگون و بهترین زمان برای بازدید از آن چه موقعی است؟
بهترین زمان بازدید از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت است، زیرا زمان رویش لاله های واژگون معمولا در این ایام است.
چرا کندن لاله واژگون ممنوع است؟
لاله واژگون یک گونه نادر و حفاظت‌شده است. کندن گل به پیاز آن که در زیر زمین است آسیب جدی می‌رساند و باعث می‌شود که در سال‌های بعد دیگر رشد نکند.
آیا دشت لاله واژگون فقط در کوهرنگ است؟
خیر، علاوه بر دشت معروف کوهرنگ در چهارمحال و بختیاری، دشت‌های مهم دیگری نیز در استان‌های لرستان (الیگودرز)، اصفهان (سمیرم، خوانسار) و خراسان شمالی (گرمه) وجود دارند.
آیا ورود به دشت‌های لاله واژگون هزینه دارد؟
برخی از دشت‌ها که به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده‌اند و دارای زیرساخت‌های گردشگری هستند، ممکن است ورودی داشته باشند. این هزینه صرف نگهداری و حفاظت از منطقه می‌شود.
دسته:ایرانگردی
۵ نظر
در دهاقان هم لاله واژگون وجود دارد
یاسوج ۲۸ نمونه گل واژگون داره
بی شک یکی از بکرترین دشت های لاله واژگون در روستای دره بید فریدن قرار دارد. این دشت در حدود ۱۰ کیلومتری لاله های واژگون خوانسار قرار دارد که به دلیل کمی صعب بودن مسیر ناشناخته و بکر باقی مانده است. برای دیدن لاله های واژگون دره بید می توانید از مسیر اصفهان-دامنه به طرف خوانسار و پس از ۵ کیلومتر به روستای دره بید برسید. برای اقامت نیز می توانید از هتل زاگرس خوانسار و یا هتل سیمرغ داران بهره ببرید.
فریدونشهر هم لاله واژگون داره که با ریشه کنی و بوته کنی در معرض انقراض قرار گرفته،ای کاش باور داشته باشیم دشت لاله های واژگون زیبا تر از تک یا چند بوته های باغچه داخل منزلمان است.