در نزدیکی شهر خرم‌آباد، کوهی زیبا قرار دارد که به مخمل کوه معروف است. دلیل این نام‌گذاری جالب، پوشش گیاهی خاص آن است؛ صخره‌های این کوه با گلسنگ‌هایی پوشیده شده که در فصل بهار و بعد از بارندگی، کاملا سبز و باطراوت می‌شوند و به کوه، ظاهری مثل یک پارچه مخمل نرم میدهند. در این مطلب قرار است باهم گردشی کنیم به این سرزمین زیبا و سرسبز؛ پس به راهنمای سفر به مخمل کوه، یکی از زیباترین کوه‌های ایران خوش آمدید.
مخمل کوه دقیقا کجاست؟
مخمل کوه در بخش شمالی شهر خرم‌آباد، مرکز استان لرستان واقع است. آدرس مخمل کوه روی نقشه، آن را در کیلومتر ۱۵ جاده خرم‌آباد به سمت الشتر نشان می‌دهد و به عنوان بخشی از شهرستان خرم‌آباد شناخته می‌شود. ورودی اصلی پارک جنگلی و مسیر دسترسی به دامنه‌های این کوه در انتهای بلوار زیباکنار (ولیعصر) قرار دارد. روستای پیرجد، نزدیک‌ترین روستا به این کوه محسوب می‌شود.
چرا مخمل کوه محبوب است؟
چند دلیل مهم وجود دارد که مخمل کوه را به یک مکان محبوب و مشهور تبدیل می‌کند. مهمترین دلیل، ظاهر جذاب و مخملی آن است که به خاطر پوشش گیاهی گلسنگها بر روی صخرهها، مخصوصا در فصل بهار و پس از بارندگی، جلوه‌ای سبز و لطیف پیدا می‌کند.
علاوه بر این زیبایی بصری، نزدیکی آن به شهر خرم‌آباد، باعث شده تا مخمل کوه به راحتی در دسترس مردم محلی و گردشگران قرار بگیرد. در نهایت، وجود جاذبه‌های اطراف مثل پارک جنگلی، آبشار و منطقه دیدنی هفت‌حوض در همین محدوده، این منطقه را به یک مقصد تمام و کمال برای گردش و تفریح در یک آخر هفته تبدیل کرده است.
فاصله شهرهای مختلف تا مخمل کوه لرستان با آدرس
همان طور که کمی بالاتر هم اشاره کردیم، برای دسترسی به مخمل کوه، از خرم‌آباد باید به شمال شرق شهر و انتهای بلوار ولیعصر بروید که ورودی آن در جاده الشتر قرار دارد. مسافران تهران پس از طی مسیر از آزادراه خلیج فارس و عبور از قم، اراک و بروجرد به خرم‌آباد می‌رسند و از آنجا راهی کوه می‌شوند. از اصفهان هم مسیر از سمت داران و الیگودرز به سمت خرم‌آباد ادامه دارد و سپس به این جاذبه طبیعی منتهی می‌شود. فاصله شهرهای مهم اطراف تا مخمل کوه به شرح زیر است:
- از مرکز شهر خرم‌آباد: حدود ۱۵ کیلومتر
- از تهران: حدود ۴۸۰ کیلومتر
- از اصفهان: حدود ۳۹۰ کیلومتر
پوشش گیاهی و جانوری مخمل کوه
مهمترین دلیل بازدید از مخمل کوه، طبیعت آن است که شامل پوشش گیاهی و جانوری خاصی می‌شود. در ادامه کمی بیشتر به تنوع این طبیعت جذاب پرداخته‌ایم.
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی این کوه متناسب با اکوسیستم زاگرس است، اما ویژگی برجسته آن که باعث شهرت کوه هم شده، وجود گسترده گلسنگها است. این موجودات که از همزیستی قارچ‌ها و جلبک‌ها به وجود می‌آیند، به آلودگی هوا بسیار حساس هستند و حضور انبوه آنها نشان‌دهنده سلامت و پاکی هوای منطقه است.
همچنین گونه غالب جنگلی در این منطقه بلوط است. در کنار آن درختان و درختچه‌های دیگری مثل پسته کوهی (بنه)، بادام کوهی، زالزالک، افرا و بید هم به وفور پیدا می‌شود. دامنه‌های مخمل کوه بستری مناسب برای رشد انواع گیاهان دارویی مانند گون، شیرین‌بیان، آویشن، پونه کوهی و گیاهان علفی مثل شبدر و یونجه، به خصوص در فصل بهار است.
پوشش جانوری
تنوع گیاهی و وجود منابع آبی مانند هفت‌حوض، مخمل کوه را به زیستگاهی مناسب برای گونه‌های جانوری مختلف تبدیل کرده است. به خاطر نزدیکی به شهر، مشاهده حیوانات بزرگ نیازمند ورود به بخش‌های عمیق‌تر و بکرتر کوه است.
پستاندارانی مثل گراز، شغال، روباه و خرگوش، خرس قهوه‌ای و پلنگ ایرانی در مناطق حفاظت‌شده مجاور و متصل به کوه دیده شده‌اند. کبک، تیهو، عقاب و شاهین از پرندگان، و خزندگانی مانند مار و افعی هم در مخمل کوه زندگی می‌کنند.
آب و هوای مخمل کوه و بهترین زمان بازدید
مخمل کوه آب و هوای معتدل کوهستانی دارد، اما اگر می‌خواهید بدانید چه زمانی برای سفر بهتر است، باید ابتدا هدفتان از سفر را مشخص کنید. فصل بهار تا میانه‌های اردیبهشت، برای تماشای طبیعت بهشتی منطقه زمان مناسبی است. اگر از گرما فراری هستید و می‌خواهید تنی به آب بزنید، فصل تابستان هم با هوای خنک‌ترش در ارتفاعات، گزینه بسیار مناسبی برای سفر به این منطقه خواهد بود.
جاهای دیدنی اطراف مخمل کوه
مخمل کوه تنها جاذبه دیدنی در منطقه خودش نیست. طبیعت و نوع آب و هوای این ناحیه، باعث ایجاد چندین جاذبه طبیعی در آن شده است. پس اگر زمانی را به سفر برای بازدید از خرم آباد و کوه مشهورش اختصاص داده‌اید، سری به دیدنی‌های اطراف آن هم بزنید. در ادامه، به جاهای دیدنی اطراف این کوه زیبا در لرستان با آدرس می‌پردازیم.
پارک جنگلی مخمل کوه (پارک جنگلی ولیعصر)
پارک جنگلی مخمل کوه که در واقع ورودی اصلی و تفرجگاه عمومی مجموعه است، در ابتدای جاده خرم‌آباد به الشتر و در دامنه کوه قرار دارد. این پارک جنگلی با نام پارک جنگلی ولیعصر با مساحتی وسیع (حدود ۲۰۰ هکتار)، دارای امکانات رفاهی اولیه‌ای مانند آلاچیق، سرویس بهداشتی، مسیرهای مشخص برای پیاده‌روی و رستوران است. این پارک به خاطر دسترسی بسیار آسان از داخل شهر، به اولین انتخاب خانواده‌های خرم‌آبادی برای پیک‌نیک و گذراندن اوقات فراغت در آخر هفته‌ها تبدیل شده و معمولا نقطه شروع حرکت به سمت جاذبه‌های داخلی‌تر کوه مانند هفت‌حوض است.
منطقه هفت حوض
شاید بتوان هفت‌حوض را مشهورترین و بکرترین جاذبه در قلب مخمل کوه دانست. این منطقه شامل هفت حوضچه طبیعی و پلکانی (و در واقع تعداد بیشتری حوضچه‌های کوچک و بزرگ) است که به صورت پشت سر هم قرار گرفته‌اند. این حوضچه‌ها بر اثر فرسایش هزاران ساله آب و ایجاد آبشارهای کوچک شکل گرفته‌اند. برای رسیدن به هفت‌حوض نیاز به حدود یک تا دو ساعت پیاده‌روی در مسیری کوهستانی و زیبا از سمت روستای پیرجد دارید.
تنگه شبیخون
تنگه شبیخون دره‌ای عمیق در بخش شمالی مخمل کوه است که جاده اصلی خرم‌آباد به شهرستان سلسله (الشتر) از کنار آن عبور می‌کند. این تنگه علاوه بر دیواره‌های صخره‌ای بلند و طبیعت وحشی و چشم‌نواز، از نظر تاریخی نیز اهمیت داشته و به دلیل موقعیت خاص خود، در گذشته محلی برای کمین و شبیخون زدن بوده است. امروزه، این تنگه بیشتر به خاطر چشم‌اندازهای فوق‌العاده و آبشار فصلی‌اش مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد.
آبشار تنگ شبیخون
این آبشار زیبا در دل تنگه شبیخون قرار گرفته و جریان آب آن از میان صخره‌هایی که با گلسنگ‌های سبز و قهوه‌ای پوشیده شده‌اند، به پایین سرازیر می‌شود و منظره‌ای هماهنگ با طبیعت کلی مخمل کوه ایجاد می‌کند. آبشار تنگ شبیخون یک آبشار فصلی است و پرآب‌ترین حالت خود را در فصل بهار و پس از بارندگی‌های فراوان به نمایش می‌گذارد.
قله مخمل کوه
صعود به قله کوه مخملی با ارتفاعی نزدیک به ۲۶۰۰ متر، یکی از برنامه‌های محبوب گروه‌های کوهنوردی محلی و همچنین کوهنوردان گردشگر است. مسیرهای متعددی برای رسیدن به قله وجود دارد که درجه سختی آنها از متوسط تا دشوار متغیر است. پاداش رسیدن به قله، تماشای چشم‌انداز ۳۶۰ درجه‌ای و بی‌نظیر از شهر خرم‌آباد، دشت‌های اطراف و امتداد رشته‌کوه زاگرس است که خستگی صعود را از تن بیرون می‌کند.
روستای پیرجد
روستای پیرجد، روستایی کوچک و باصفا در نزدیکی مخمل کوه است که به عنوان ورودی منطقه هفت‌حوض شناخته می‌شود. گردشگرانی که قصد بازدید از هفت‌حوض را دارند، وسیله نقلیه خود را تا نزدیکی این روستا برده و از آنجا پیاده‌روی خود را در مسیری زیبا و طبیعی به سمت حوضچه‌ها آغاز می‌کنند. این روستا با بافت ساده و قرار گرفتن در دل طبیعت، حس و حال زندگی روستایی در دامنه زاگرس را به خوبی منتقل می‌کند.
منطقه گردشگری کاکارضا
منطقه ییلاقی کاکارضا در ادامه جاده خرم‌آباد به الشتر و با فاصله‌ای کوتاه از مخمل کوه قرار دارد. این منطقه به خاطر رودخانه پرآب و دائمی کاکارضا، آب و هوای بسیار خنک در فصول گرم سال و باغ‌های گردو و میوه‌اش شهرت دارد. کاکارضا یکی از اصلی‌ترین تفرجگاه‌های ییلاقی برای مردم شهرستان‌های خرم‌آباد و الشتر است.
آبشار نوژیان
آبشار نوژیان که با ارتفاع حدود ۹۵ متر به عنوان یکی از بلندترین آبشارهای ایران شناخته می‌شود، در جنوب شرقی خرم‌آباد و در دل یک پارک جنگلی انبوه قرار دارد. اگرچه این آبشار مستقیما بخشی از مخمل کوه نیست، اما فاصله نسبتا کم آنها (حدود ۵۰ کیلومتر) باعث شده تا به عنوان یکی از جاذبه‌های اطراف که در سفر به خرم‌آباد نباید از دست داد، معرفی شود. بهترین زمان بازدید از نوژیان، فصل بهار است که آبشار در پرآب‌ترین حالت خود قرار دارد و جنگل اطراف آن مملو از گیاهان دارویی با آن عطر دل‌انگیز سرمست کننده است.
تنگه کبوترلو یا لانه کبوتر
تنگه کبوترلو که در گویش محلی به آن «تنگه لو» هم میگویند، دره‌ای سرسبز و صخره‌ای در نزدیکی روستایی به همین نام در شهرستان سلسله (الشتر) و در فاصله ۴۰ کیلومتری با مخمل کوه است. این تنگه بر اثر فرسایش آبی رودخانه‌ای، در طول هزاران سال شکل گرفته است. پیمایش این تنگه نیازمند پیاده‌روی در مسیرهای پاکوب و گاهی عبور از میان آب‌های کم‌عمق است و بازدیدکنندگان را از میان دیواره‌های صخره‌ای بلند با پوشش گیاهی مخصوص خودش عبور می‌دهد.
آبشار زیبای کبوترلو
آبشار کبوترلو که به آن آبشار «او اسپید» (آب سفید) هم گفته می‌شود، اصلی‌ترین جاذبه این منطقه است. این آبشار از ریزش آب چشمه گلابی بر روی صخره‌های خزه‌بسته و سرسبز شکل می‌گیرد و با حالتی پلکانی و عریض، منظره‌ای بسیار چشم‌نواز و لطیف خلق می‌کند. حجم بالای آب و پخش شدن آن بر روی صخرهها، باعث می‌شود تا قطرات آب در هوا پراکنده شده و فضایی خنک و مه‌آلود در اطراف آبشار ایجاد می‌کنند که طراوت خاصی به محیط می‌بخشد.
تفریحاتی که در مخمل کوه می توان انجام داد
اگر قرار است چند روزی را در این کوه زیبا بگذرانید، باید بگوییم که از بابت تفریح خیالتان راحت باشد؛ چون قرار نیست حوصله‌تان سر برود. بعضی از مهمترین کارهایی که می‌توانید در این منطقه انجام دهید را در ادامه توضیح داده‌ایم.
کوهپیمایی و پیاده روی در طبیعت مخملی
اولین کاری که می‌توانید در این کوه انجام دهید پیاده‌روی و کوهپیمایی در دامنه‌های آن است. مسیرهای متعدد پاکوب به شما این فرصت را میدهند که در میان صخره‌های پوشیده از گلسنگ قدم بزنید و از نزدیک، بافت نرم و مخملی کوه را لمس کنید. این فعالیت به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و برای تمام سنین مناسب است.
آب تنی و شنا در هفت حوض
برای کسانی که می‌خواهند در روزهای گرم سال به مخمل کوه سفر کنند، آب‌تنی در حوضچه‌های طبیعی هفت‌حوض را پیشنهاد می‌کنیم. این حوضچه‌ها که با آب زلال و بسیار سرد چشمه‌ها پر می‌شوند، پس از یک پیاده‌روی طولانی در روز گرم، واقعا کیف دارد.
پیک نیک و دورهمی در پارک جنگلی
پارک جنگلی وسیع مخمل کوه که در ابتدای مسیر قرار دارد، به لطف امکاناتی مثل آلاچیق، سایه درختان بلوط و دسترسی آسان، یک مکان بسیار عالی برای دورهمی در طبیعت است. برپا کردن بساط پیک‌نیک، استراحت در هوای پاک و تماشای بازی کودکان، محبوب‌ترین فعالیتی است که در این بخش از مجموعه انجام می‌شود.
کوهنوردی و صعود به قله
برای ورزشکاران و علاقه‌مندان به چالش، صعود به قله کوه مخمل یک هدف جذاب است. این برنامه که به صورت یک کوهنوردی نیم‌روزه قابل انجام است، با عبور از مسیرهای متنوع و تماشای مناظر بکر همراه است.
اقامت در مخمل کوه
اگر خودتان در مخمل کوه جایی برای ماندن ندارید و صرفا برای یک مسافرت چند روزه این مقصد را انتخاب کرده‌اید، نگران اقامتتان نباشید. در آن اطراف، اقامتگاه‌های متنوع و گوناگونی وجود دارد.
هتل ها و مهمانپذیرهای شهر خرم آباد
چون فاصله مخمل کوه تا شهر خرم‌آباد بسیار کم است (حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه)، راحت‌ترین انتخاب برای اقامت، استفاده از هتل‌ها، هتل‌آپارتمان‌ها و مهمانپذیرهای داخل شهر است. مسافران می‌توانند از میان هتل‌های متنوعی مثل هتل شاپورخواست، سالیز، رنگین‌کمان و هتل جهانگردی خرم آباد، با توجه به بودجه و سلیقه خود یکی را انتخاب کرده و به راحتی در مناطق اطراف گردش کنند.
اقامتگاه های بومگردی و سوئیت های محلی
در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بومگردی و سوئیت‌های شخصی زیادی در نزدیکی مخمل کوه و روستاهای اطراف آن بنا شده است. به طور مشخص، «دهکده گردشگری مخملکوه» در فاصله بسیار کمی از این جاذبه قرار دارد و سوئیت‌ها و اتاق‌هایی را با حال و هوای سنتی و محلی به گردشگران پیشنهاد می‌کند.
کمپینگ و شبمانی در طبیعت
اگر علاقه‌مند به طبیعت هستید، کمپینگ در دامنه‌های امن مخمل کوه یک امکان جذاب است. پارک جنگلی ابتدای مسیر و دشت‌های اطراف، فضای مناسبی برای برپایی چادر دارند. البته با توجه به کوهستانی بودن منطقه، شب‌ها حتی در اوایل تابستان هم هوا خنک است؛ بنابراین به همراه داشتن تجهیزات کامل کمپینگ مثل چادر مناسب، کیسه خواب و لباس گرم ضروری است. فراموش نکنید که شب در این منطقه، نگاهی به آسمان شگفت‌انگیز بالای سرتان بیندازید.
امکانات تفریحی مخمل کوه
خود مجموعه تفریحی مخمل کوه امکانات رفاهی خوبی دارید که بیشتر آنها در محدوده پارک جنگلی ابتدای مسیر متمرکز شده‌اند. بعضی از این امکانات عبارتند از:
- آلاچیق و سکوهای استراحت
- سرویس بهداشتی
- پارکینگ
- رستوران و کافه
- فروشگاه و دکه‌های مواد غذایی
- زمین بازی کودکان
- مسیرهای پیاده‌روی
- اقامتگاه
نکات بازدید از مخمل کوه
بخش مهمی از راهنمای سفر به مخمل کوه، شامل نکات و توصیه‌های مهم برای بازدید از آن است:
- برای دیدن چهره سبز و مخملی کوه، حتما در فصل بهار (فروردین و اردیبهشت) سفر کنید.
- حتی برای پیاده‌روی سبک، پوشیدن کفش مناسب و راحت ضروری است. برای صعود به ارتفاعات یا رفتن به هفت‌حوض، حتما کفش کوهپیمایی بپوشید.
- با وجود دکه‌های مواد غذایی در پارک جنگلی، بهتر است همیشه آب آشامیدنی کافی و مقداری خوراکی سبک به همراه داشته باشید.
- به دلیل اختلاف دما، حتی در روزهای گرم، یک لایه لباس اضافه یا بادگیر همراه داشته باشید. اگر قصد آب‌تنی دارید، لباس اضافه و حوله را فراموش نکنید.
- لطفا برای حفظ زیبایی منطقه و طبیعت، حتما کیسه زباله به همراه داشته باشید و تمام زباله‌های خود را به پایین کوه منتقل کنید.
- از چیدن گیاهان و آسیب زدن به گلسنگها که بسیار حساس هستند، جدا خودداری کنید. آنها برای رشد مجدد به سال‌ها زمان نیاز دارند.
- صخره‌های اطراف حوضچه‌های هفت حوض لغزنده هستند. هنگام حرکت در این ناحیه بسیار احتیاط کنید و از شیرجه زدن در آب‌های ناشناس بپرهیزید.
- پیش از شروع سفر، آدرس این کوه روی نقشه را بررسی کنید.
مخمل کوه، سفری که باید تجربه کنید!
مخمل کوه فقط یک کوه عادی نیست؛ بلکه نمایانگر طبیعت درخشان منطقه‌ای است که در آن قرار دارد. این کوه با ظاهر مخملی و دیدنی‌اش، آبشارهای خنک و حوضچه‌های معروف هفت‌حوض، یک پکیج کامل برای ساختن یک خاطره فراموش‌نشدنی است. بهترین بخش ماجرا این است که این همه زیبایی، درست در چند قدمی شهر خرم‌آباد قرار دارد.
برای اینکه سفرتان به این منطقه زیبا را راحت و بی‌دردسر برنامه‌ریزی کنید، می‌توانید با اسنپ تریپ هم بلیط اتوبوس یا هواپیما به خرم‌آباد و هم هتل یا اقامتگاه دلخواهتان را به سادگی رزرو کنید و با خیال راحت راهی جاده شوید.
سوالات متداول؛
بهترین زمان برای دیدن مخمل کوه کی است؟
فصل بهار، از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت، که کوه با رویش گلسنگها کاملا سبز و مخملی است و آبشارها پرآب هستند.
چرا به این کوه، «مخمل کوه» میگویند؟
به خاطر پوشش گیاهی خاصی از گلسنگها که بعد از باران، به رنگ سبز درآمده و ظاهری بسیار نرم و شبیه به پارچه مخمل به صخرهها میدهند.
آیا بازدید از مخمل کوه برای خانواده و کودکان مناسب است؟
بله، پارک جنگلی ابتدای مسیر با داشتن آلاچیق و زمین بازی کاملا برای خانواده‌ها مناسب است. اما رفتن به ارتفاعات و منطقه هفت‌حوض نیازمند پیاده‌روی است و برای کودکان خردسال ممکن است کمی دشوار باشد.
برای رفتن به مخمل کوه چه وسایلی لازم است؟
کفش پیاده‌روی مناسب، آب آشامیدنی، یک لایه لباس اضافه (چون هوای کوهستان متغیر است) و کیسه زباله برای حفظ پاکیزگی طبیعت از ضروری‌ترین وسایل هستند.
دسته:جاذبه
نظری ثبت نشده