بندر دیلم در استان بوشهر، شهری است که هر گردشگری را با ویژگی‌های خاص خود جذب می‌کند. این شهر کوچک، یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین بنادر ایران در خلیج فارس است. ساحل ماسه‌ای و زیبای دیلم، قلعه‌های تاریخی و همچنین رونق بازارهای آن، سالانه هزاران نفر را از سراسر کشور به این منطقه می‌کشاند. اگر می‌خواهید با این بندر اصیل جنوبی که زندگی مردمش با دریا، تجارت و مهمان‌نوازی گره خورده است، بیشتر آشنا شوید، در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
بندر دیلم کجاست؟
بندر دیلم یکی از شهرهای بندری ایران است که در شمال غربی استان بوشهر و در حاشیه نیلگون خلیج فارس واقع شده است. این شهر، شمالی‌ترین شهرستان این استان محسوب می‌شود و از نظر جغرافیایی در مرز مشترک با استان‌های خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
به طور دقیق، این بندر تقریبا در فاصله ۲۰۰ تا ۲۳۰ کیلومتری شمال غربی بندر بوشهر و حدود ۶۰ تا ۷۰ کیلومتری شمال بندر گناوه قرار گرفته است؛ به طوری که از شمال با شهرستان‌های بهبهان و ماهشهر (در استان خوزستان) و از شرق با استان کهگیلویه و بویراحمد هم‌مرز است.
درباره پیشینه دیلم
بندر دیلم پیشینه‌ای بسیار کهن دارد که ریشه‌های آن به دوران پیش از اسلام برمی‌گردد. بر اساس شواهد باستان‌شناسی و منابع تاریخی، قدمت تاسیس این بندر را تا دوره هخامنشیان تخمین زده‌اند. بندر دیلم در طول تاریخ با نام‌های متفاوتی چون «تیلمون/دیلمون» و در دوره‌های متاخرتر با نام‌های «مهروبان» و «سینیز» شناخته می‌شده است.
بندر مهروبان
این بندر که ویرانه‌های آن در نزدیکی دیلم امروزی قابل دیدن است، یکی از بنادر حیاتی و پررونق در دوران ساسانی و اوایل دوره اسلامی بود و به عنوان یک مرکز تجاری مهم در خلیج فارس، محل تبادل کالا بین جنوب ایران و مناطق دیگر محسوب می‌شد. همچنین، بندر باستانی سینیز (شینیز) که از آن به عنوان یک شهر چند وجهی با رونق تجارت، صنعت و کشاورزی یاد می‌شود، هم‌زمان با مهروبان، نقش مهمی در حیات اقتصادی منطقه داشته است.
بندر دیلم در دوران اسلامی
در دوران اسلامی، نام دیلم ممکن است با سلسله آل‌بویه (۳۲۲-۴۴۸ ق)، که اصالت دیلمی داشتند و در گسترش بنادر منطقه کوشا بودند، پیوستگی داشته باشد. در دوره صفویه، حکومت سیاسی این بندر در دست خاندان محلی «خلیفات» بود. به خاطر نزدیکی به بهبهان و بهره‌مندی از محصولات کشاورزی بلوک حاصلخیز لیراوی، دیلم همیشه مورد توجه سایر بنادر بوده و در دوره‌های زندیه و قاجار هم درگیر رقابت‌های سیاسی و محلی بود.
دیدنی های بندر دیلم
بندر دیلم با اینکه وسعت چندان زیادی ندارد، اما تا دلتان بخواهد جاهای دیدنی دارد. در ادامه به صورت کامل درباره جاهای دیدنی بندر دیلم صحبت کرده‌ایم.
ساحل ماسه ای و پلاژ بندر دیلم
ساحل ماسه‌ای و پلاژ بندر دیلم، به عنوان یکی از زیباترین و محبوب‌ترین مقاصد گردشگری جنوب کشور شناخته می‌شود. به خاطر وسعت زیاد (حدود ۲۰ کیلومتر طول) و ویژگی‌های جذاب، هر سال به خصوص در پاییز و زمستان، گردشگران بسیاری به این منطقه سفر می‌کنند.
شاخص‌ترین ویژگی این ساحل، داشتن ماسه‌های نرم، یکدست و طلایی رنگ است که فضای دلنشینی برای قدم زدن، آفتاب‌گیری و لذت بردن از چشم‌انداز مواج خلیج فارس ایجاد می‌کند و از خور یُفره تا خور جِن کشیده شده است. همچنین، به خاطر شیب کم ساحل، آب‌های آن برای شنا مناسب و ایمن محسوب می‌شود.
امکانات و تفریحات ساحل ماسه ای بندر دیلم
از جمله تفریحاتی که می‌توانید در پلاژ بندر دیلم تجربه کنید، شنا در دریا، قایق‌سواری، موتورسواری، اسب‌سواری روی ماسه‌ها و همچنین پرواز بادبادک است.
در مجاورت ساحل، کمپینگ‌های اقامتی مجهزی شامل آلاچیق، پارکینگ، سرویس‌های بهداشتی، حمام عمومی و محل‌های مشخص برای چادر زدن مسافران فراهم است. در کنار این امکانات، وجود رستوران‌ها و چایخانه‌های سنتی در نزدیکی ساحل، و همچنین برپایی بازارچه‌های ساحلی در ایام تعطیل که انواع اجناس خارجی و محلی را عرضه می‌کنند، از دیگر دلایل محبوبیت و شلوغی این ساحل دیدنی است.
بندر امام حسن
بندر امام حسن، واقع در حدود ۳۰ کیلومتری جنوب بندر دیلم، به خاطر ساحل متفاوت و بکر خود، به «ساحل مریخی» مشهور است. این نامگذاری به واسطه ترکیب ساختار صخره‌ای و ماسه‌ای آن است که چشم‌اندازهای غیرمعمولی و دست‌نخورده‌ای شبیه به سطح مریخ دارد.
این منطقه که بازمانده شهر باستانی سینیز است، علاوه بر طبیعت خاص، تاسیسات عظیم شرکت نفت فلات قاره بهرگان را در مجاورت خود دارد. امکانات رفاهی ساحل امام حسن در پارک ساحلی متمرکز است و شامل آلاچیق، محل کمپینگ، وسایل بازی کودکان، و امکاناتی برای قایق‌سواری و ماهیگیری می‌شود و برای علاقه‌مندان به سواحل صخره‌ای و خلوت‌تر، انتخابی ایده‌آل است.
بندر حماد
بندر تاریخی حماد که در شمال شهر دیلم و در کنار جاده اصلی بوشهر به خوزستان قرار دارد، یکی از نقاط تاریخی استان بوشهر است که قدمت آن به دوره ساسانیان می‌رسد. این بندر که در کنار جزیره‌های کوچکتر «مغدر» و «مورو» واقع شده، به طبیعت زیبا و سواحل ماسه‌ای مخملین و دست‌نخورده‌اش شهرت دارد.
سایه‌سار درختان بومی مانند کهور و کنار و تماشای غروب بی‌نظیر خورشید، جلوه‌ای خاص به این جزیره بخشیده است. از منظر زیست‌محیطی، بندر حماد مانند مناطق حفاظت‌شده‌ای همچون مند و نایبند، زیستگاه انواع جانوران دریایی و دوزیستان است. در ساحل بندر حماد می‌توان گونه‌های مختلفی از صدف‌ها، گوش‌ماهی‌ها، خرچنگ‌های رنگی و حتی نوعی ماهی دوزیست با نام محلی «دشلمبو» را مشاهده کرد.
پارک ساحلی خلیج فارس
پارک ساحلی خلیج فارس در بندر دیلم، در کنار ساحل ماسه‌ای و زیبای دیلم واقع شده است و با چشم‌انداز زیبایی به دریا، محلی برای استراحت و تفریح گردشگران محسوب می‌شود. این پارک مجهز، که یکی از شلوغ‌ترین نقاط برای اسکان مسافران به ویژه در ایام نوروز و فصول معتدل است، امکانات رفاهی خوبی هم دارد. آلاچیق‌های متعدد برای استراحت خانواده‌ها، فضای سبز مناسب، پارکینگ وسیع برای خودروها، و همچنین خدمات ضروری مانند سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی از جمله امکانات پارک خلیج فارس است.
قلعه آقاخان حصار
قلعه آقاخان حصار یا قلعه آقاخان لیراوی، یکی از آثار تاریخی و از جاذبه‌های دیدنی شاخص در شهرستان دیلم استان بوشهر است که در روستای حصار و در نزدیکی منطقه باستانی سینیز قرار دارد. این بنای عظیم، که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد، توسط آقاخان لیراوی و حاکم دهقان لیراوی ساخته شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه حصار با مساحت تقریبی ۴۰۰۰ متر مربع، معماری باشکوهی دارد که از ویژگی‌های آن می‌توان به چهار برج نگهبانی در چهار گوشه بنا، پانزده اتاق و یک حمام مجهز به خزینه آب گرم اشاره کرد. ارتفاع ساختمان بیش از ۷ متر بوده و معماران بومی، این بنا را با استفاده از مصالح مقاوم جنوب، از جمله چوب مستحکم ساج برای سقف و تیرپوش و همچنین ملات محلی «چاری» ساختند.
وجود بخش‌های مختلفی مثل حیاط اندرونی، فضاهای مجزا برای آشپزخانه، پخت نان، نگهداری غلات و محل زندگی سپاهیان، نشان از اهمیت این قلعه به عنوان مرکز حکومتی و منزل شخصی خان منطقه در زمان خود دارد.
شهر باستانی سینیز
شهر باستانی سینیز (که در متون قدیمی به صورت شینیز یا شنیز هم آمده) یکی از مهم‌ترین بنادر تاریخی در سواحل شمالی خلیج فارس است که امروزه بقایای آن در محدوده بندر امام حسن قرار دارد. قدمت این شهر حداقل به دوره ساسانیان می‌رسد و برخی مورخان معتقدند ریشه‌های آن حتی به دوران هخامنشی بازمی‌گردد.
در عصر ساسانیان و قرون اولیه اسلامی، سینیز در جایگاه مهمی از علم، فرهنگ و تجارت قرار داشت و حلقه وصل تجارت دریایی ایران با نقاط مهمی از جهان مثل روم، مصر، هند و چین بود. در کنار فعالیت‌های دریایی، صنایع مهمی مثل پارچه‌بافی، کشت کتان و تولید روغن چراغ در آن رونق داشت.
متاسفانه، در سال ۳۲۱ هجری قمری با حمله و شورش قرمطیان شهر ویران شد، به گونه‌ای که با وجود تلاش‌ها، هرگز نتوانست آبادانی پیشین خود را بازیابد.
بندر تاریخی مهروبان
بندر تاریخی «مهروبان» یا «ماهرویان»، یکی از پررونق‌ترین بنادر باستانی خلیج فارس و یادگار زمان ساسانیان است. خرابه‌های این بندر، اکنون در محلی نزدیک به روستای امامزاده عبدالله و در فاصله حدود ۲۴ کیلومتری شمال بندر دیلم قابل دیدن است.
مهروبان به خاطر موقعیت جغرافیایی‌اش، اولین لنگرگاهی بود که کشتی‌های عازم هند از بصره و دهانه دجله به آن می‌رسیدند. حالا ویرانه‌های تاریخی مهروبان، به خصوص در تپه‌ای به نام تل امامزاده، به عنوان یک میراث باستانی ارزشمند، مورد توجه باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به تاریخ منطقه است.
پارک جنگلی عامری
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در جایی مانند بندر دیلم، یک پارک جنگلی وجود دارد. پارک جنگلی عامری، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی و تفرجگاه‌های شهرستان دیلم است که در فاصله حدود ۱۵ کیلومتری شمال این بندر و در نزدیکی روستای عامری قرار دارد.
این پارک جنگلی با طبیعت نسبتا سرسبزش در یک منطقه خشک ساحلی، به خصوص برای داشتن درختان کهور سایه‌گستر، یک پناهگاه دنج و آرامش‌بخش برای گردشگران است. آلاچیق‌های متعدد، سکوهای نشیمن، نمازخانه، پارک بازی کودکان، سرویس بهداشتی، آبخوری‌ها و سوپرمارکت از امکانات پارک جنگلی عامری در بندر دیلم است.
جنگل بیدو
جنگل سرسبز بیدو، یکی از مناطق طبیعی مهم شهرستان دیلم است که در ۱۷ کیلومتری شمال شرقی این بندر و در کنار روستای بیدو قرار دارد. به ویژه در فصول معتدل پاییز و زمستان تا اوایل بهار که اوج زیبایی و طراوت منطقه است، بیدو میزبان گردشگران زیادی است. این جنگل به همراه دیگر مکان‌های طبیعی دیلم مانند پارک جنگلی عامری، کوه بیکس و جنگل دره امیری، یکی از مقاصد اصلی گردشگران و مسافران نوروزی برای کمپینگ، استفاده از هوای پاک و دوری از شلوغی شهر است.
کوه بیکس
کوه بیکس یکی از جذابیت‌های طبیعی بندر دیلم است که به عنوان تک کوه دشت لیراوی شناخته می‌شود. این کوه در بین اهالی منطقه نماد صلابت و استواری و یادآور شکوه تاریخ این شهرستان است. کوه بیکس و دشت‌های اطراف آن مخصوصا در زمستان و بهار که آب و هوای منطقه معتدل و مطبوع است، به گردشگاهی دلنشین تبدیل می‌شوند. یکی از بخش‌های مهم این منطقه، دره بویرات است که تا نزدیکی دریا امتداد دارد و در کنار کوه، منظره‌ای زیبا و متفاوت را خلق می‌کند.
جنگل دره امیری
جنگل دره امیری در کنار دره‌ای به همین نام و در نزدیکی روستای مظفری شمالی بندر دیلم قرار دارد. تپه‌های سرسبز ماهوری و پوشش گیاهی درختان کهور در این جنگل، یک فضای طبیعی و آرامش‌بخش را در اقلیم نسبتا خشک جنوب ایجاد کرده که برای گردشگران جذاب است. اهمیت منطقه دره امیری با احداث و بهره‌برداری از سد آبخیزداری دره امیری بیشتر هم شده است.
بازارها و مراکز خرید
بندر دیلم بوشهر را به خریدهای ارزان و اجناس ته‌لنجی می‌شناسند. بازارهای بندر دیلم، به خاطر همجواری با کشورهایی مثل کویت و امارات، از قدیم مشهور است. قلب تپنده این فعالیت تجاری، بازار کویتی‌ها است که به اجناس ارزان وارداتی‌اش شناخته می‌شود. از لوازم خانگی و برقی و قطعات کامپیوتر و موبایل تا انواع پوشاک، کیف و کفش، و مواد خوراکی خاص مانند قهوه و شکلات خارجی در این بازار پیدا می‌شود.
در کنار بازار کویتی‌ها که در مرکز شهر قرار دارد، بازارچه ساحلی دیلم هم مشهور و با اهمیت است. این بازارچه فرصتی برای مسافران ایجاد می‌کند تا همراه با تفریح، خریدهایشان را هم انجام بدهند.
اسکله صیادی
شغل صیادی و تجارت آبزیان نقش حیاتی در هویت و اقتصاد بندر دیلم دارد. اسکله صیادی بندر دیلم، که محلی برای پهلوگیری لنج‌ها و قایق‌های صیادی و باری است، فرصتی را برای گردشگران ایجاد می‌کند تا از نزدیک شاهد صحنه‌های هیجان‌انگیز بازگشت صیادان از دریا، تخلیه تورهای صید و شور و هیجان حاکم بر خور و لنج‌ها باشند.
در نزدیکی اسکله، بازار ماهی و محصولات دریایی دیلم قرار دارد که محلی اصلی برای عرضه انواع ماهی‌ها و میگوهای تازه خلیج فارس است. مرغوبیت و تنوع آبزیان صید شده از آب‌های شور منطقه، این بازار را به یکی از مراکز مهم خرید ماهی برای مسافران از سراسر کشور تبدیل می‌کند.
در بندر دیلم چه غذاهایی را امتحان کنیم؟
نمی‌شود تا جنوب کشور، آن هم جایی مثل بندر دیلم رفت و غذاهای اصیل و خوشمزه‌اش را امتحان نکرد. در صدر فهرست غذاهایی که حتما باید در این شهر امتحان کنید، قلیه ماهی قرار دارد که با استفاده از ماهی‌های مرغوب جنوب مانند هامور یا سَکَن، سبزی‌های معطر (گشنیز، شنبلیله و سیر)، و طعم‌دهنده‌هایی مثل تمرهندی و فلفل فراوان، با طعمی ترش و تند تهیه می‌شود.
میگو پلو یکی دیگر از غذاهای پرطرفدار بندر دیلم است که در آن میگوهای تازه، پس از تفت با پیاز و ادویه‌جات خاص جنوبی، به صورت دمی با برنج مخلوط می‌شود و طعمی بهشتی دارند. دمپخت ماهی یا لخلاخ، دوقوس ماهی، قلیه میگو و غذاهای ساده‌تر اما مقوی مانند گمنه و دال عدس از دیگر غذاهای بندر دیلم است که باید حتما امتحان کنید.
سوغات بندر دیلم
بندر دیلم به عنوان یکی از بنادر فعال در جنوب کشور، طیف گسترده‌ای از سوغاتی‌ها را در دو بخش خوراکی و صنایع دستی به مسافران عرضه می‌کند. مهم‌ترین سوغاتی خوراکی دیلم، ماهی و میگوی تازه صید شده از خلیج فارس است. علاوه بر محصولات دریایی، به تبعیت از سایر شهرهای استان بوشهر، خرما و فرآورده‌های آن مثل شیره خرما، ارده و حلواهای محلی هم از سوغاتی‌های محبوب بندر دیلم هستند.
در زمینه صنایع دستی، هنر دست مردمان هنرمند دیلمی در بافت انواع دست‌بافته‌های پشمی و زیراندازها نمایان است؛ به‌طوری که گلیم و گبه دیلم شهرت ویژه‌ای دارند. همچنین، سایر صنایع دستی بومی مانند زری‌دوزی، لباس‌های محلی و مصنوعاتی از صدف‌ها و محصولات دریایی هم مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرند.
بهترین زمان بازدید از بندر دیلم
با توجه به آب و هوای گرم و مرطوب (شرجی) بندر دیلم در استان بوشهر، بهترین زمان بازدید از این شهر بندری، فصل‌های پاییز و زمستان و همچنین اوایل بهار است. در طول فصل تابستان، گرمای زیاد هوا با رطوبت بالا، شرایط را برای گردشگران بسیار دشوار و نفس‌گیر می‌کند.
از اواسط مهرماه و با خنک شدن تدریجی هوا، شرایط برای سفر به بندر دیلم مناسب‌تر است و بهترین و مطبوع‌ترین وضعیت آب و هوایی بندر را در ماه‌های آذر، دی و بهمن می‌توانید تجربه کنید.
اقامتگاه های بندر دیلم
اقامتگاه‌های موجود برای مسافران در بندر دیلم و مناطق اطراف آن (مانند بندر امام حسن) طیف متنوعی از واحدهای سنتی تا مدرن را شامل می‌شوند که بعضی از آن‌ها عبارتند از:
- مجموعه بوم‌گردی و سنتی ارسطو (بندر امام حسن)
- اقامتگاه بوم‌گردی قلعه سینیز (روستای حصار)
- انواع ویلا، سوئیت و آپارتمان مبله
- کمپینگ و اقامت در فضاهای عمومی
بهترین غذاخوری های بندر دیلم
درباره غذاهای بندر دیلم صحبت کردیم و حالا بهتر است چند تا از بهترین رستوران‌ها و غذاخوری‌های شهر را هم بشناسیم:
- رستوران ماهرویان
- رستوران سید
- رستوران کاکو
- رستوران زیتون
- رستوران ناخدا هاشم
- رستوران سنتی اکبر
- فست فود گبگوب
- کافه کباب سی نیز
- باغ رستوران دیلم
بندر دیلم؛ شهری با بوی دریا و تاریخ
اگر بندر دیلم را صرفا یک مقصد تجاری بدانیم، درباره آن بی‌انصافی کرده‌ایم. بندر دیلم را می‌توان شهری در میان تاریخ دانست؛ سرزمینی که پر است از شور زندگی، با آهنگ صدای دریا و چکش لنج‌سازان. درباره دیدنی های بندر دیلم، غذاها و سوغات آن، هر چیزی که لازم بود بدانید را در این راهنمای سفر به بندر دیلم توضیح دادیم. اگر قصد دارید به این مقصد جذاب در جنوب کشور سفر کنید، امکانات اسنپ تریپ برای رزرو اقامتگاه و خرید بلیط در اختیار شماست.
سوالات متداول؛
بندر دیلم دقیقا کجاست؟
بندر دیلم یکی از شهرهای بندری ایران است که در شمال غربی استان بوشهر و در حاشیه نیلگون خلیج فارس واقع است.
بهترین رستوران‌های بندر دیلم برای غذاهای محلی کدامند؟
رستوران‌هایی مانند ماهرویان، رستوران سید و رستوران و بیرون‌بر کاکو برای ارائه غذاهای دریایی تازه به‌ویژه قلیه ماهی و میگو سوخاری در بندر دیلم شهرت دارند.
غذاهای سنتی و بومی مشهور بندر دیلم چه نام دارند؟
از معروف‌ترین غذاهای بومی بندر دیلم می‌توان به قلیه ماهی و دوقوس ماهی (که با ماهی‌هایی مانند زبیدی یا حلوا تهیه می‌شود) اشاره کرد.
بهترین دیدنی های بندر دیلم کجا هستند؟
بازار ته‌لنجی، پلاژ و ساحل ماسه‌ای، اسکله صیادی و قلعه تاریخی حصار (آقاخان لیراوی) اصلی‌ترین نقاط بازدید در بندر دیلم هستند.
دسته:جاذبه
۴ نظر
بسیا عالی و مفید??
عالی بود
بندر دیلم داری چندین مسافر خانه است.
اتاق و خانه هایی برای اجاره کردنهست که امکانات کاملی دارن ، راحت و سریع هم پیدا میشه ، برخورد مردمش با که برای ۳ روز اونجا بودیم خیلی خوب بود ، اجناس جهیزیه ، سیسمونی و انواع خوراکی و پوشاک خیلی ارزون بود، بطوری ارزون بود که از شهر های همجوارش میومدن خرید ،
جدا از این همه خوبی ، دو چیز خوب دیگه هست. اول اینکه شما اونجا بسیار با امنیت برا اسکان هستش ، دوم ساحل ماسه ای که شیب کمی داشت ، بچه ها راحت شن بازی میکردن و با خیال راحت همه رفتیم دریا شنا ، تازه دوش های مخوصوص خانم ها و آقایان جدا جانه هست، رستوران و پارک و مغازه کنار ساحال بود، حتی قلیون ، قهوه و … چند قدمی ساحل هستش، کلا ساحل خوبیه.
قایق ، جت اسکی و موتر چهار چرخ هم برا کرایه کردن هست
سلام
ببخشید الانم که کرونا هست، قایق و جت اسکی هم اجازه استفادشو میدن؟ و اینکه چه بازار هایی رو بریم خوبه؟ ممنون میشم پاسخ بدین