شهر شیراز نه تنها آرامگاه شاعران بزرگی همچون حافظ، سعدی و خواجوی کرمانی است، بلکه باغها و عمارتهای باشکوه و سرسبزی در گوشه گوشه این شهر به چشم میخورند. تاریخ شهر شیراز با سلسله ۲۵۰۰ ساله هخامنشی گره خورده است و تخت جمشید، شاهکار معماری این دوره در نزدیکی شیراز است. در این مقاله میخواهیم شما را با جاهای دیدنی شیراز و جاذبههای گردشگری آن آشنا کنیم و آنها را از نزدیک بشناسیم. مطمئنا تا به حال به این شهر زیبا سفر کردهاید و یا در آینده برنامه سفر به شیراز را دارید. ما به شما اطمینان میدهیم که بازدید از شهر زیبای شیراز به یکی از بهترین خاطرات سفر شما تبدیل میشود و حال و هوای حافظیه و باغهای سرسبز شیراز تا مدتها با شما خواهد ماند.
تخت جمشید
تخت جمشید یا پرسپولیس از باشکوهترین و مهمترین بناهای تاریخی ایران و جهان و از زیباترین جاهای دیدنی شیراز است که یادگار عظمت و قدرت امپراتوری هخامنشی محسوب میشود. این مجموعه در حدود ۲۵۰۰ سال پیش، در دوران داریوش بزرگ و پس از او توسط جانشینانش بنا شد. تخت جمشید که امروزه در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد، شاهکاری از معماری، هنر و تمدن باستانی ایران است و هر ساله گردشگران زیادی را از سراسر دنیا به خود جذب میکند.
بنای باشکوه تخت جمشید در حدود ۶۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز و در نزدیکی شهر مرودشت قرار دارد. ساخت آن در سال ۵۱۸ پیش از میلاد به دستور داریوش بزرگ آغاز شد و پادشاهانی همچون خشایارشا و اردشیر اول نیز بخشهای مختلفی به آن افزودند. تخت جمشید به عنوان پایتخت تشریفاتی هخامنشیان، محلی برای برگزاری جشنهای مهم، بهویژه نوروز، و پذیرایی از نمایندگان کشورهای تحت فرمان این امپراتوری محسوب میشد.
تخت جمشید روی یک سکوی سنگی عظیم بنا شده که ۱۲۵ هزار متر مربع وسعت دارد. معماران هخامنشی در ساخت این مجموعه از مهارتهای پیشرفتهای استفاده کردهاند و تمامی سازهها را با دقتی مثالزدنی بر روی فلات سنگی هموار کردهاند. سازه بیشتر بناهای تخت جمشید از سنگهای آهکی خاکستری رنگ است که بسیار مقاوماند. پلکانهای بزرگی در ورودی تخت جمشید مهمانان را به تالارهای اصلی راهنمایی میکنند. دیوارهای تخت جمشید با حکاکیها و کتیبههای بینظیری پر شدهاند که فرهنگ، آیین، سبک زندگی مردمان، جشنهای پادشاهی و ملتهای زیر سلطه هخامنشیان را نشان میدهند.
آرامگاه حافظ
دیوان اشعار حافظ کتابی است که در خانه همه ایرانیها حضور دارد. در اعیاد و جشنها به آن تفال میزنیم و نظر حافظ را میپرسیم. حافظ هم همیشه با اشعار زیبایش منظور خود را میرساند و حالمان را حسابی خوب میکند. آرامگاه حافظ، که به حافظیه معروف است، در شهر شیراز قرار دارد و یکی از دوستداشتنیترین مکانهای دیدنی شیراز و محلی برای دیدار عاشقانِ لسانالغیب است. حافظیه فقط یک مکان تاریخی نیست؛ بلکه یک فضای روحانی، شاعرانه و معنوی است که هر بازدیدکنندهای را مجذوب خود میکند. وقتی وارد حافظیه میشویم، همیشه مردم در گوشه و کنار آن در حال تفال زدن به حافظ هستند و حضور حافظ کاملا حس میشود.
این آرامگاه در شمال شهر شیراز، در نزدیکی دروازه قرآن قرار دارد. مزار این شاعر بزرگ در دوران تیموریان و در قرن نهم هجری ساخته شد، اما طی قرون مختلف چندین بار مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. ساختمان کنونی حافظیه در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی به دستور رضاشاه پهلوی و به طراحی آندره گدار، معمار مشهور فرانسوی، ساخته شد. این طراحی ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و سبک مدرن اروپایی است که به زیبایی فضای آرامگاه افزوده است.
هنگامی که وارد حافظیه میشوید، حوضهای آب، گلهای رنگارنگ و درختان سرسبز معماری باغهای ایرانی را به یاد میآورند. در قسمت جنوبی آرامگاه، یک تالار بزرگ با ۲۰ ستون سنگی بلند قرار دارد که از دوران زندیه به جا مانده است. این تالار شما را از بخش ورودی به آرامگاه حافظ هدایت میکند. مزار حافظ در بخش شمالی مجموعه و در میان یک رواق هشتضلعی قرار دارد. روی سنگ مزار حافظ، یکی از زیباترین اشعار او حک شده است:
“بر سر تربت ما چون گذری، همت خواه
که زیارتگه رندان جهان خواهد بود”
سعدیه
آرامگاه سعدی، که به سعدیه معروف است، محل آرامش ابدی شیخ مصلحالدین سعدی شیرازی، شاعر و حکیم بزرگ ایرانی و از معروفترین جاای دیدنی شیراز است. سعدی، با آثار ماندگار خود مانند بوستان و گلستان، تأثیر عمیقی بر ادبیات فارسی و فرهنگ جهانی گذاشته است. سخنان او درباره عشق، عرفان، اخلاق، سیاست و روابط انسانی هنوز هم مورد توجه مردم و اندیشمندان قرار دارد.
پس از درگذشت سعدی در سال ۶۹۱ هجری قمری، وی را در خانقاه خود، که محل تدریس و زندگیاش بود، به خاک سپردند. این مکان بعدها به آرامگاه سعدی تبدیل شد. اولین بنای آرامگاه سعدی در قرن هشتم هجری، به دستور امیر مغول، شمسالدین محمد ساخته شد. کریمخان زند در قرن دوازدهم هجری، بنای جدیدی روی مقبره ساخت که دارای ساختاری آجری و گنبدی شکل بود. مقبره سعدی در وسط تالاری هشتضلعی قرار دارد که نمادی از عرفان و هشت در بهشت است. درون بنا، کاشیکاریهای فیروزهای و اشعار زیبای سعدی بر روی دیوارها وجود دارد. گنبد آرامگاه نیز به رنگ آبی فیروزهای است که نمادی از گنبد آسمان است.
باغ ارم
معماران و سازندگان باغهای ایرانی انگار میخواستند تکهای از بهشت را روی زمین بسازند. آنها با استادی تمام، تمام عناصر طبیعت را از خاک، آب، درختان و گیاهان را در فضایی زمینی با هم ترکیب کردند تا بهشتی آسمانی را روی زمین بازسازی کنند. باغ ارم یکی از زیباترین و معروفترین باغهای تاریخی ایران است که نمونهای عالی از باغهای ایرانی است. این باغ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و قدمتی چند صد ساله دارد. باغ ارم میزبان درختان بلند سرو، مرکبات و گلهای رنگارنگ است که در کنار عمارتی باشکوه و سه طبقه، ترکیبی از طبیعت و هنر را به نمایش میگذارد. این باغ از زیباترین جاهای دیدنی شیراز است و بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب میکند.
کفتنی است که باغ ارم در زمان حکومت سلجوقیان بنا شد و از همان زمان مورد توجه حاکمان و اشراف قرار گرفت. در زمان کریمخان زند، باغ توسعه یافت و در دوره قاجار، تحت مالکیت سران ایل قشقایی قرار گرفت و عمارت زیبای مرکزی باغ ساخته شد. در دوره پهلوی، باغ ارم به دانشگاه شیراز واگذار شد و امروزه تحت مدیریت این دانشگاه قرار دارد.
باغ ارم به داشتن بلندترین و کهنترین درخت سرو شیراز، معروف به “سرو ناز” شهرت دارد. درختان مرکبات، نخل، کاج، افرا، افرای ژاپنی و گلهای رز و نرگس در این باغ وجود دارند. در مقابل عمارت اصلی، حوضی بزرگ قرار دارد که تصویر زیبایی از ساختمان اصلی باغ را منعکس میکند. آبنماهای باغ از آب قناتهای قدیمی شیراز پر میشوند و صدای دلنشین جریان آب، حس آرامشی که در فضا جریان دارد را دوچندان میکند.
مسجد نصیرالملک
مسجد نصیرالملک را به مسجد صورتی میشناسند. برخلاف مساجد دیگر ایران که بیشتر از کاشیهای فیروزهای و لاجوردی استفاده میکنند، در مسجد نصیرالملک، رنگ صورتی و سرخ در کاشیکاریها غالب است. شیشههای رنگی این مسجد، نور و رنگ را روی دیوارهای مسجد میپاشند و به رقص درمیآورند. هر ساله عکاسان و گردشگران زیادی از سراسر دنیا به این مسجد میآیند و میهمان این همنشینی نور و رنگ در فضایی عرفانی و آسمانی میشوند. مسجد نصیرالملک یکی از شاهکارهای معماری دوره قاجار و از جاهای دیدنی شیراز محسوب میشود. این مسجد در زمان میرزا حسن علیخان نصیرالملک در سال ۱۲۹۳ هجری قمری ساخته شد. ساخت این شاهکار معماری حدود ۱۲ سال طول کشید.
هر روز با طلوع خورشید، نوری که از پنجرههای رنگی مسجد نصیرالملک عبور میکند، فضای داخلی را غرق در رنگهای سرخ، آبی، زرد و سبز میکند. این جلوههای رنگارنگ در ساعات اولیه صبح به اوج خود میرسند و فضایی رویایی و روحنواز ایجاد میکنند. مهمترین و معروفترین بخش مسجد، شبستان غربی آن است. این تالار دارای ۱۲ ستون سنگی مارپیچ است که با الهام از مسجد وکیل شیراز ساخته شدهاند.
بازار وکیل شیراز
این بازار در دوره کریمخان زند ساخته شده و هنوز هم قلب تجاری شهر در این بازار زندگی را در میان مردم شیراز به جریان میاندازد. بازار وکیل شیراز نمونهای بارز از معماری بازارهای سنتی ایرانی محسوب میشود. این بازار دالانهای بلند، طاقهای باشکوه و حجرههای متعددی دارد و عطر خوش ادویهها در آن به مشام میرسد. اگر بخواهید از صنایعدستی، قالیهای دستباف، پارچههای نفیس، ظروف مسی و … بازدید و خرید کنید، بازار سنتی وکیل شیراز بهترین مکان است.
بازار وکیل در زمان حکومت کریمخان زند و در حدود سال ۱۱۳۷ هجری شمسی ساخته شد. این بازار با الهام از بازار قیصریه اصفهان و بازار بزرگ تبریز طراحی شد. در گذشته، این بازار نهتنها مرکز تجارت، بلکه محل تجمع و تبادل اخبار و اطلاعات در میان مردم نیز بود. بازار وکیل دارای ۲۰۰ حجره در دو سمت دالانهای خود است. حجرهها دارای درهای چوبی سنتی هستند و برخی از آنها از زمان زندیه تا امروز به همان سبک قدیمی باقی ماندهاند.
دروازه قرآن شیراز
دروازه قرآن دروازه ورودی به شهر شیراز است. بالای این دروازه قرانی قرار داده بودند تا مسافران به سلامت و در پناه آیات قران وارد شهر شده و یا از آن خارج شوند. این دروازه در دورههای مختلف اسلامی و صفوی گسترش یافته و بازسازیهایی در آن انجام شد. در دوره قاجار، دروازه قرآن به شکلی که امروزه میبینیم، ساخته شد.
دروازه قرآن از یک برج دو طبقه با دو طاق بزرگ و یک ورودی مرکزی تشکیل شده است. در دو طرف این ورودی، دو برج بلند و مستحکم قرار دارند که در گذشته به عنوان دژ دفاعی نیز استفاده میشدند. در بخش بالای این دروازه، دو قرآن قرار داشتند. آرامگاه خواجوی کرمانی در نزدیکی دروازه قرار قرار دارد.
ارگ کریمخانی
از جاهای دیدنی شیراز ارگ کریمخانی یا ارگ زندیه است که محل زندگی خاندان زندیه بوده است. این ارگ عظیم در مرکز شیراز قرار دارد و شاهدی بر قدرت سیاسی و اجتماعی حکومت کریمخان زند است. کریمخان زند که در قرن ۱۲ هجری قمری بر ایران حکومت میکرد، در تلاش بود تا پایتخت خود، شیراز، را به یکی از بزرگترین و زیباترین شهرهای آن زمان تبدیل کند. ارگ کریمخانی به عنوان کاخ سلطنتی و محل زندانی شدن مخالفان سیاسی و همچنین محل پذیرایی از مهمانان و سفیران خارجی استفاده میشد. پس از سقوط سلسله زندیه، این ارگ در دورههای مختلف از جمله در دوران قاجار و پهلوی بازسازی و مرمت شد.
طراحی ارگ کریمخانی به شکل یک قلعه مستحکم و دژ سلطنتی طراحی است. این ارگ شامل چهار برج در چهار گوشه و دیوارهای بلند و مستحکم است که هدف آن دفاع از سلطنت و همچنین ایجاد محیطی مجلل برای کریمخان است. ارگ دارای یک حیاط بزرگ مرکزی است که به سبک معماری ایرانی-اسلامی طراحی شده و در وسط آن برکهای پرآب قرار دارد.
شاهچراغ
یکی از جاهای دیدنی شیراز، شاهچراغ زیارتگاه حضرت احمد بن موسی (برادر امام علی بن موسی الرضا) است و به عنوان یکی از مراکز زیارتی شیعیان به شمار میرود. شاهچراغ نه تنها از لحاظ مذهبی اهمیت بالایی دارد، بلکه از نظر معماری و هنر اسلامی نیز یکی از شاهکارهای ایران محسوب میشود. حضرت احمد بن موسی، معروف به شاهچراغ، یکی از فرزندان امام موسی کاظم (ع)و برادر امام علی بن موسی الرضا (ع) است. وی در دوران مأمون عباسی به شیراز مهاجرت کرد و در همین شهر به شهادت رسید. آرامگاه شاهچراغ به دستور آل بویه در قرن چهارم هجری ساخته شد.
یکی از جذابترین ویژگیهای معماری شاهچراغ، استفاده از آینهکاریهای زیبا در دیوارها و سقفهاست. این آینهکاریها در نورپردازی فضای داخلی آرامگاه تاثیر زیادی دارند و جلوهای درخشان به این مکان مذهبی و عرفانی بخشیدهاند. مجموعه شاهچراغ دارای رواقهای وسیع و صحنهای بزرگ، برای دعا و مناجات است.

باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از باغهای تاریخی و زیبای شیراز است که به سبک باغهای ایرانی طراحی شدهاست. این باغ در کنار جاذبههای گردشگری دیگر شیراز مانند آرامگاه حافظ و سعدی واقع است و آب جاری در آن از قنات آرامگاه سعدی جریان میگیرد. در برخی منابع آمده است که این باغ در دوران شاه طهماسب صفوی به عنوان یکی از باغهای سلطنتی و محل تفریحی برای خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار میگرفته است. باغ دلگشا در دوران قاجار نیز مورد توجه بود و گسترش یافت.
آب در طراحی باغهای ایرانی یکی از مهمترین المانها است. در باغ دلگشا نیز میتوان شاهد یک حوض بزرگ در میان باغ و جوهای آب بود که باغ را به چهار قسمت یا چهار باغ تقسیم میکنند. در این باغ، درختانی همچون نارنج، توت، پسته، و چنار به چشم میخورد که در کنار گلهای رنگارنگ، فضای دلنشینی را ایجاد کردهاند. گلهای فصلی مانند رز، یاس، و لاله نیز در فصول مختلف سال باغ را زیباتر میکنند.
باغ عفیفآباد
باغ عفیفآباد باغی به زیبایی کاخ ورسای و با ترکیب معماری هخامنشی تا دوران جدید است. این باغ از زمان صفویه سرسبز و باطراوت مانده و در دوره قاجار به جذابیتهایش افزوده شدهاست. باغ عفیف آباد شیراز با نام باغ گلشن هم شناخته میشود.
عمارت مرکزی این باغ که در میانه آن است، با ستونهایی به صلابت ستونهای تخت جمشید و دیوارنگارههایی به ظرافت و زیبایی هنر دوره صفویه ساخته شدهاند. تالارهای باغ عفیف آباد با آینهکاری استادانه طراحی شدهاند و توجه را به خود جلب میکنند. در حال حاضر این عمارت زیبا در اختیار ارتش است و بعضی از تالارهای آن به موزه عبرت و ادوات نظامی تبدیل شدهاند. در سفر خود به شیراز حتما از باغ عفیف آباد دیدن کنید و مطمئن باشید که آن راه هیچ وقت فراموش نخواهید کرد.
سخن پایانی؛ بررسی جاهای دیدنی شیراز با اسنپ تریپ
شیراز نه تنها یک شهر تاریخی، بلکه نگین فرهنگ و هنر ایران است که در هر فصلی از سال، جذابیتهای خاص خود را دارد. بهار شیراز با شکوفههای بهارنارنج، پاییز آن با برگهای رنگارنگ و زمستان با هوای مطبوع و بارانی، هر یک تصویری متفاوت از این شهر را به نمایش میگذارند. سفر به شیراز برای هر ایرانی واجب است چرا که آرامگاه لسان الغیب، حافظ شیرازی و استاد سخن، سعدی در این شهر است. باغهای شیراز دست کمی از باغهای اروپایی ندارند و به تمام معنا طراحی باغ ایرانی را پیش چشمان شما به نمایش میگذارند. تخت جمشید که آوازه آن در سراسر جهان پیچیده و کتیبههای ساسانی در کنار شیراز قرار دارند و مایه افتخار هر ایرانی هستند. امیدواریم اگر در حال تدارک سفر به شیراز هستید، سفر خوبی داشته باشید و از بازدید جاهای دیدنی شیراز لذت ببرید.
سوالات متداول؛
بهترین زمان سفر به شیراز چه فصلی است؟
بهترین زمان برای سفر به شیراز فصل بهار (فروردین و اردیبهشت) است، زیرا در این زمان هوا بسیار معتدل و مطبوع است و درختان نارنج در سطح شهر شکوفه دادهاند. پاییز نیز گزینه خوبی برای سفر است، زیرا ازدحام کمتری در شهر وجود دارد و هوا خنک و دلپذیر است.
مهمترین جاذبههای گردشگری شیراز کداماند؟
مهمترین جاذبههای گردشگری شیراز عبارتند از: تخت جمشید، آرامگاه حافظ، آرامگاه سعدی، مسجد نصیرالملک، بازار وکیل، باغ ارم، شاهچراغ، و ارگ کریمخانی.
شیراز چه سوغاتیهایی دارد؟
سوغاتیهای معروف شیراز شامل عرقیات گیاهی (به ویژه عرق بهارنارنج)، مسقطی، گلیم و خاتمکاری میشود.
۷ نظر
درباره شیراز ، خیلی کم لطفی کردید.
از مکان های دیدنی شیراز ( فقط شهر شیراز – نه استان فارس )میشه به موارد زیر هم اشاره کرد :
حرم حضرت شاهچراغ
حرم سید علاءالدین حسین
حرم سید تاج الدین غریب
حرم امام زاده ابراهیم
حرم علی ابن حمزه
گهواره دید و چاه مرتاض علی
حمام وکیل
موزه آب
باغ جهان نما
باغ هفت تنان
عمارت شاپوری
خانه زینت الملوک
عمارت کلاه فرنگی
مسجد جامع عتیق
بابا کوهی
کلیسای شمعون غیور
باغ و عمارت چهل تنان
قبرستان دارالسلام که سومین قبرستان قدیمی جهان می باشد.
بازار مسگر ها
سرای مشیر
باغ نظر
موزه هنر مشکین فام (خانه فروغ الملک)
امامزاده بیبی دختران
مسجد ایلخانی
حمام ایلخانی
بازارچه ارامنه
خانه سعادت
خانه ضیائیان
بازارچه حاج زینل
بازار حاجی
مسجد خان
مدرسه منصوریه
برج کوره شوشتری
غار اشکفت کلاغ وحشی (اشکفتالو)
آرامگاه شیخ کبیر ابومحمّد روزبهان
غار پردیس
غار ابوالنصر
پل قراباغ
برج کوره هنرکار
کنیسه کلیمیان شیراز
برج کوره قهرمانی
خانه محتشم
مسجد امام خمینی شیراز
موافقم
پس تخت جمشید چی
و آرام گاه کورش ???????
ممنون از سایت خوبتون ????❤
لطفا بازم در مورد ایران گردی و حتی جهان گردی تو سایت خوبتون بذارید ممنون میشم.
اجازه بدهید که سنگ سیاه و خانه سنتی پرهامی هم اضافه بشود.