خانه‎‌های تاریخی کاشان، هنرنمایی معماران ایرانی

شاید با شنیدن اسم شهر کاشان اولین کلماتی که به ذهنتان می رسد، گل و گلاب باشد؛ اما جالب است بدانید به جز مراسم گلاب‌گیری، معماری خانه های تاریخی کاشان هم، یکی دیگر از جاذبه‌های توریستی خیره‌کننده و بی‌نظیر این شهر است. خانه‌های تاریخی کاشان هرساله گردشگران زیادی را به‌سوی خود می‌کشاند. بعضی از این خانه ها بازسازی شده‌اند و تبدیل به اقامتگاه‌ها و هتل‌های سنتی زیبایی شده اند که یک شب اقامت در آن‌ها خاطره‌ای فراموش نشدنی خواهد شد.

در این مطلب می‌خواهیم به سراغ خانه‌های تاریخی کاشان برویم و آن‌ها را معرفی می‌کنیم. اگر قصد دارید سفری به این شهر کویری داشته باشید این مطلب برای شماست.

معماری خانه‌های تاریخی کاشان

خانه‌های تاریخی شهر کاشان که بیشتر در دوران قاجاریه و تعدادی نیز در زمان زندیه ساخته شده‌اند، ویژگی‌های مشابهی دارند. از مهم‌ترین این ویژگی‌ها می‌توان به نوع طراحی و معماری خانه‌ها مطابق با شرایط آب‌وهوای گرم و خشک کاشان اشاره کرد. مؤلفه دیگری که در معماری خانه‌های کاشان و به‌طورکلی معماری دوران اسلامی دیده می‌شود، طراحی اندرونی و بیرونی به دلیل نوع نگاه مذهبی است. در ادامه به سراغ معروف‌ترین خانه‌های سنتی کاشان می‌رویم.

خانه طباطبایی

خانه طباطبایی‌ها از خانه های تاریخی کاشان

این خانه، زیباترین و معروف‌ترین بنای تاریخی کاشان و یکی از شاهکار‌های معماری ایران است. خانه طباطبایی بیش از ۱۸۶ سال قدمت دارد و در محله سلطان امیرمحمد واقع شده است. این بنا از تزئینات باشکوه و مجلل و همچنین بخش‌های اندرونی، بیرونی و بخش خدمتکاران تشکیل شده و توسط معمار مشهور “علی مریم کاشانی” طراحی و اجرا شده است.

خانه بروجردی‌ها

خانه بروجردی‌ها نیز در بافت قدیمی شهر کاشان و مانند خانه طباطبایی‌ها در محله سلطان امیراحمد بنا شده و مربوط به دوران قاجار است. از نظر معماری، خانه بروجردی‌ها بسیار به خانه طباطبایی‌ها شباهت دارد. معماری این خانه را نیز علی مریم به عهده داشته است.

خانه راهب

خانه راهب از خانه های تاریخی کاشان

یکی دیگر از خانه‌های تاریخی کاشان خانه راهب است که در اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی ساخته شده است. خانه راهب قسمت‌هایی چون شاه‌نشین، هشتی ورودی، ایوان زمستانی، ایوان تابستانی و یک بادگیر دارد. امروزه خانه راهب مهمان‌سرای سنتی است که پذیرای مسافران شهر کاشان است.

خانه عامری‌ها

خانه عامری‌ها از خانه های تاریخی کاشان

این خانه تاریخی و زیبا یکی از بزرگ‌ترین خانه های تاریخی کاشان به‌حساب می‌آید که امروزه به‌عنوان یک مهمان‌سرای ۵ ستاره مورداستفاده قرار می‌گیرد. قدمت خانه عامری‌ها که دارای ۸۰ اتاق و حیاط است، به دوران زندیه بازمی‌گردد.

رزرو هتل‌های کاشان از جمله اقامتگاه سنتی سرای عامری‌ها از سایت و اپلیکیشن اسنپ‌تریپ امکان پذیر است و می‌توانید با خیال راحت محل اقامت خودتان را رزرو کنید.

خانه عباسیان

خانه عباسیان از خانه های تاریخی کاشان

خانه عباسیان در کوی سلطان امیراحمد قرار دارد و در نیمه دوم قرن سیزدهم قمری بنا شده است. پیروی از الگوی معماری اسلامی مانند انواع رسم‌بندی، یزدی‌بندی و قطاربندی، این بنا را به یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی کاشان تبدیل کرده است. از این مکان نیز از سال ۱۳۹۰ به‌عنوان رستوران و سفره‌خانه سنتی بهره‌برداری می‌شود.

خانه منوچهری

خانه منوچهری از خانه‌های معروف و کهن کاشان است که در خیابان محتشم کاشانی قرار دارد. قدمت این خانه مربوط به ۴۰۰ سال پیش است. امروزه خانه منوچهری‌ها به یک اقامتگاه سنتی تبدیل شده و در طبقه بالای آن نیز یک نگارخانه زیبا راه‌اندازی شده است.

خانه عادل

خانه عادل از خانه های تاریخی کاشان

خانه عادل کاشان در دوره قاجاریه به سبک گودال باغچه یا باغچال در دو طبقه ساخته شده است. این خانه در مرکز شهر کاشان و در نزدیکی محله سوریجان کاشان، مسجد تکیه، حسینیه محله سوریجان و سایر ابنیه تاریخی و ارزشمند کاشان قرار دارد. از این خانه نیز امروزه به‌عنوان یک هتل سنتی بهره گرفته می‌شود.

خانه شریفیان

خانه شریفیان با ۲۰۰ سال قدمت در عصر قاجاریه ساخته شد و امروزه در خیابان علوی قرار دارد. این خانه که توسط حاج محمدحسن حاجی شریف بنا شد، دارای دو ساختمان اصلی ۲ طبقه است که در دو قسمت شمالی و جنوبی قرار دارند. این خانه زیبای کاشان در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

خانه رئیسیان

خانه تاریخی رئیسیان در کاشان متعلق به دوره قاجار و دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی و حیاط اصلی به‌صورت گودال باغچه است. از جمله فضا‌های مهم این خانه کهن تاریخی می‌توان به هشتی ورودی، شاه‌نشین، حوض‌خانه، بهارخواب، بادگیر و مهتابی اشاره داشت که از نظر معماری بسیار حائز اهمیت هستند.

خانه مشکی

یکی دیگر از خانه های تاریخی کاشان خانه مشکی است که در محله درب اصفهان قرار دارد و قدمت آن به دوره قاجار باز می‌گردد. خانه مشکی که فقط یک حیاط اصلی و مرکزی دارد، در دوطبقه و به‌صورت سه بر، بنا شده است. این خانه شامل قسمت‌های شاه‌نشین، سرداب، هشتی ورودی، ایوان تابستانی، مهتاب، پنج‌دری و بهارخواب است.

خانه عطار‌ها

خانه عطار‌ها از خانه‌های تاریخی خارق‌العاده شهر کاشان است و به دوره قاجار مربوط می‌شود. این خانه در محله پنجه شاه کاشان قرار دارد و از بنا‌های وسیعی است که از سه باب حیاط تشکیل شده و ممکن است بنای موجود تنها بخشی از بنای وسیع‌تر اصلی بوده باشد. از فضا‌های اصلی معماری خانه عطار‌ها می‌توان به سه سرداب، شاه‌نشین، سه بادگیر، هشتی ورودی و حوض‌خانه اشاره کرد. حیاط اصلی و اندرونی خانه عطار‌ها بیش از ۴۷۰ مترمربع مساحت دارد.

خانه مرشدی

خانه مرشدی از خانه های تاریخی کاشان

این خانه قدمتی ۲۵۰ساله دارد و در دو طبقه ساخته شده است. خانه مرشدی یک حیاط اصلی، حوض‌خانه و هشت باب اتاق دارد. ۵ باب از اتاق‌ها در حیاط اصلی و ۳ باب دیگر در طبقه پایین قرار دارند. باتوجه‌به معماری این بنا، در ورودی اتاق‌ها از پله‌های زیادی استفاده شده است.

خانه احسان

این خانه ۱۰۰ساله مربوط به دوران قاجار و دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است. از جمله فضا‌های مهم خانه احسان که از نظر معماری اهمیت دارد، می‌توان به شاه‌نشین، سرداب، پنج‌دری، هفت دری، مهتابی، هشتی ورودی، ایوان تابستانی و بادگیر اشاره کرد. این خانه که در یکی از قدیمی‌ترین محله‌های شهر کاشان، محله شهر باغ قرار دارد، همچنان بافت قدیمی خود را حفظ کرده است.

خانه رزاقیان

خانه رزاقیان کاشان که به دوره قاجار تعلق دارد، از دیگر خانه‌های تاریخی کاشان است که در محله ترک آباد قرار دارد. در معماری خانه رزاقیان هر دو حیاط اندرونی و بیرونی، به‌صورت دوطرفه ساخته شده‌اند و سه طبقه فضا‌های قابل‌استفاده هم در طراحی آن در نظر گرفته شده است. از دیگر قسمت‌های معماری عمارت رزاقیان کاشان می‌توان به سرداب، مهتابی، شاه‌نشین، هشتی ورودی، ایوان تابستانی و یک بادگیر اشاره کرد.

خانه حسینی و بنی کاظمی

خانه حسینی و بنی کاظمی از خانه های تاریخی کاشان

یکی دیگر خانه‌های تاریخی کاشان، خانه حسینی و بنی کاظمی کاشان  است که از دوره قاجار به جا مانده و در محله کوشک صفی قرار دارد. خانه حسینی و بنی کاظمی از گودال باغچه و بیرونی بهره نمی‌برد و دارای یک حیاط‌خلوت کوچک پشت شاه‌نشین جنوبی است. از فضا‌های اصلی معماری این خانه می‌توان به سرداب‌های جنوبی و شمالی، شاه‌نشین، هشتی ورودی، پنج‌دری و ایوان تابستانی اشاره کرد. مساحت حیاط اصلی این بنا حدودا ۹۶۰ مترمربع بوده که سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است.

خانه دستمالچی

قدمت خانه تاریخی دستمالچی کاشان به دوران پهلوی بازمی‌گردد. این خانه ۳ طبقه، فاقد حیاط اندرونی و بیرونی و دارای یک حیاط مرکزی است. در این خانه یک حوض بزرگ در مرکز و دو باغچه در اطراف حیاط خانه وجود دارد. از جمله بخش‌های مهم این خانه می‌توان به شاه‌نشین، سرداب، ایوان تابستانی و حوض‌خانه اشاره کرد.

خانه بالاچی

خانه تاریخی بالاچی یکی دیگر از خانه‌های تاریخی کاشان است که در فرعی منتهی به محله مسجد آقابزرگ واقع شده است. این خانه زیبا بیش از ۱۳۰ سال قدمت دارد. خانه تاریخی بالاچی کاشان دارای یک حیاط اصلی و ساختمانی ۳ طبقه است که ۲ طبقه آن با ارتفاع بیشتری نسبت به گذر عام ساخته شده‌اند. از بخش‌های اصلی معماری خانه بالاچی می‌توان به سرداب، سرپوشیده، شاه‌نشین، مهتابی، هشتی ورودی و ایوان‌های تابستانی و زمستانی اشاره داشت.

خانه حشمت‌الله خان

خانه حشمت‌الله خان ساختمانی ۳ طبقه است که به دوره قاجار تعلق دارد. در معماری این خانه، هفت دری استفاده شده و دهانه ورودی، بزرگ‌تر از حد استاندارد شاه‌نشین دیگر خانه ساخته شده است. از بخش‌های این خانه می‌توان به هشتی ورودی، سرداب، هفت دری و شاه‌نشین اشاره کرد.

خانه حکیم‌باشی

خانه حکیم‌باشی در محله مسجد آقابزرگ قرار دارد و به میرزا ابوالفضل حکیم‌باشی از طبیبان حاذق دوران قاجار تعلق داشت. این خانه شامل فضا‌های معماری متنوع است و از دست‌نخورده‌ترین خانه‌های قدیمی کاشان به‌حساب می‌آید.

خانه تاج

خانه تاج از خانه های تاریخی کاشان

خانه تاج که دو قرن قدمت دارد به شکل باغچال یا گودال باغچه ساخته شده است. این خانه ۷۰۰ مترمربع عرصه و ۸۰۰ مترمربع اعیانی دارد و اکنون با عنوان خانه هنرمندان شناخته می‌شود.

خانه اخوان کاشان

خانه اخوان کاشان از خانه های تاریخی کاشان

خانه اخوان به‌اندازه دیگر خانه‌های تاریخی کاشان قدمت ندارد. این خانه ترکیبی از معماری مدرن و سنتی است و فضای دلنشین و زیبایی دارد.

سفر به کاشان، شهر شاهکارهای معماری

خانه های تاریخی کاشان

در این مطلب سعی کردیم خانه های تاریخی کاشان را معرفی کنیم. شهر کاشان دارای خانه‌های تاریخی زیبایی مانند خانه طباطبایی‌ها و خانه بروجردی‌ها است که از معماری زیبای آن‌ها در هیچ کجای دیگر دیده نمی‌شود. چنانچه قصد سفر به کاشان و بازدید از این خانه‌های خارق‌العاده را دارید، می‌توانید بلیط اتوبوس خود را از اسنپ تریپ با بهترین قیمت تهیه کنید.