۲۹ سپتامبر یعنی هفتم مهر روز جهانی قهوه است. زمانی بود که تهران ۱۵۰ هزارنفر جمعیت داشت اما صاحب ۴۵۰ قهوه‌خانه بود. و بیشتر از هر کار دیگری، شغل قهوه‌خانه‌داری رایج بود. حالا هم قهوه‌خانه‌ها وجود دارند اما بیشتر از آنکه قهوه سرو کنند، قلیان چاق می‌کنند و قهوه را باید در کافه‌ها خورد.
آنچه در این مطلب خواهید خواند:
دور دنیا با قهوه
قهوه برای دهه‌های متمادی سوغات محبوبی بوده و توی چمدان توریست‌ها جای ویژه‌ای برای خود داشته و دارد. شهرهایی در جهان هستند که قهوه‌هایشان معروف‌تر است و گردشگران پای ثابت کافه‌هایشان هستند. یکی از این شهرها استانبول است که قهوه‌ی ترک اصیل دارد و نه تنها در آنجا، بلکه اینجا در کافه‌های ایران هم قهوه ترک یکی از نوشیدنی‌های محبوب مشتری‌هاست. شهر بعدی پاریس است و قهوه فرانسه و اوله‌ی مشهورش که در آن شیر و خامه می‌ریزند و از تلخی محض درش می‌آورند. پاریس شهر کافه‌هاست و می‌شود ساعت‌های زیادی را در آن گذراند بدون اینکه کسی به شما بگوید، وقت تمام شده و باید پول میز را بپردازید و از کافه بیرون بروید.
بعد به سیاتل آمریکا می‌رسیم که استارباکس اصلاً در همین شهر پا گرفت و به خاطر قهوه‌ی خوبی که ارائه می‌دهد کافه‌های فراوانی هم دارد. هاوانا پایتخت کوبا جای بعدی است که می‌شود کافه کوبانوی مخصوص نوشید و شهر پنج رم ایتالیاست که کاپوچینو و ماکیاتو و اسپرسوی اصل دارد و دم کردن قهوه‌ی خوب را هنر می‌داند. اما ما همه‌ی انواع قهوه را در کافه‌های خودمان بومی کرده‌ایم یعنی قهوه‌ای که در فرانسه می‌خورید شاید همان قهوه فرانسه‌ای نباشد که اینجا می‌نوشید.
قهوه در ایران
در دو دهه‌ی گذشته در ایران هم کافه‌ها خیلی محبوب شده‌اند و شغل کافه‌داری همیشه در فهرست مشاغل خواستنی جوان‌هاست و حالا هم باریستاها اضافه شده‌اند که شغلشان کار با دستگاه اسپرسو و درست کردن انواع قهوه است و یکی دوسالی است که مسابقه‌ی بهترین باریستا هم در تهران برگزار می‌شود و برندگانی دارد. درمورد اینکه در کدام کافه می‌شود قهوه‌ی خوب خورد، مثل خیلی از چیزها اتفاق نظر وجود ندارد ولی قهوه‌خورهای حرفهای درمورد اینکه قهوه‌ی آسیاب‌شده یا آسیاب نشده‌ی خوب را از کجا می‌شود خرید، تقریباً با هم متفق‌القول هستند.
حالا در تهران قهوه‌ی خوب را از کجا می‌شود خرید؟ یکی از قهوه‌فروشی‌ها، ادنا در خیابان مفتح شمالی نرسیده به هفت تیر است. ویترین کوچک و شلوغ این مغازه پر از بسته‌های کوچک و بزرگ قهوه٬ کاکائو و چای است وعلاوه بر این٬ قهوه‌جوش‌های متنوع هم دراین مغازه به فروش می‌رسد. قهوه را باید کم کم خرید تا نم نکشد و برای دم کردن تازه باشد. قهوه‌فروشی قدیمی دیگر در خیابان انقلاب روبروی خیابان ویلا و قبل از میدان فردوسی است. اسمش قهوه ست است. وقتی در را باز می‌کنید بوی تند قهوه در سراسر پیادهرو پخش می‌شود. در مغازه دستگاه بزرگ بو دادن قهوه گذاشته‌اند و مواقعی که قهوه بو می‌دهند کل میدان فردوسی محظوظ می‌شود. قهوه فرزین در خیابان شریعتی نزدیک سینما فرهنگ، قهوه طلایی در خیابان میرزای شیرازی و قهوه وارطان در خیابان کریم‌خان از دیگر قهوه‌فروشی‌های محبوب تهران هستند.
بیشتر بخوانید: یک استکان چای در کوچک‌ترین کافه دنیا
انواع قهوه
خیلی از آدمها هوس خوردن انواع قهوه را می‌کنند اما نمی‌توانند فرق آنها را از هم تشخیص دهند. در منوی کافه‌ها اسم‌های مختلفی برای روشهای مختلف درست کردن قهوه وجود دارد.
کافه لاته
مثلا کافه لاته، یک قهوه ایتالیایی است که از ترکیب قهوه اسپرسو با شیر تهیه می‌شود. کافه لاته در لغت به معنای قهوه (کافه) و شیر (لاته) است. برای تهیه کافه لاته، اسپرسو را با شیر داغ یا جوشیده ترکیب می‌کنند و روی آن را با کف شیر می‌پوشانند. کافه لاته در فنجان یا کاپ سرو نمی‌شود. در لیوانهای بلند شیشه‌ای سرو می‌شود. چون از پایین تا بالا چند رنگ مختلف است و جدا بودن این طبقات مهارت قهوه‌ساز را نشان می‌دهد.
تفاوت کافه لاته با کاپوچینو در نسبت قهوه به شیر آن است. در کاپوچینو این نسبت‌ها مساوی است اما در کافه لاته نسبت قهوه به شیر جوشیده، یک به سه است. اگر در منویی کافه لاته نبود و کافه اوله را دیدید، تعجب نکنید. اوله نام فرانسوی لاته است.
اسپرسو
اسپرسو کلمه‌ی ایتالیایی است به معنی سریع. چون قهوه‌ی اسپرسو در کوتاهترین زمان٬ شما را سرحال می‌آورد. دلیل این خاصیت اسپرسو غلظتش است. اسپرسو در فنجان‌های بسیار کوچک و اغلب بعد از غذا سرو می‌شود. در ایران فقط قهوه‌خورهای حرفهای با طعم تلخ و غلیظ اسپرسو کنار می‌آیند. در کافه‌های مختلف، اسپرسو با ترکیب‌های مختلف سرو می‌شود. مثلا کافه ماچیاتو که ترکیب اسپرسو با کف شیر و یک قاشق شکر است. یا کان پالا که ترکیب اسپرسو با خامه ترش است.
کاپوچینو
در کاپوچینو به مقدار مساوی قهوه و شیر با هم ترکیب می‌شوند و کاپوچینوهای طعم‌دار هم در بازار وجود دارد. قهوه آمریکانو ترکیب یک پیمانه قهوه اسپرسو با ۲۵۰ گرم آب جوش است. این قهوه ابتکار آمریکایی‌هاست. ما هم در کافه‌هایمان روی این قهوه‌های ابتکاری، ابتکارهای خودمان را پیاده می‌کنیم و این می‌شود که کاپوچینوی قهوه رئیس را فقط در تهران می‌شود خورد نه در ایتالیا و نه در هیچ کجای دیگر جهان.
دسته:جهانگردی
نظری ثبت نشده