. شاید هیچوقت به این فکر نکرده باشید که تهران، این پایتخت دویست ساله و خسته، فقط یک شهر شلوغ نیست؛ بلکه میزبان آثار تاریخی و دیدنی بسیار زیادی است. این شهر، که از دوران قاجار به عنوان مرکز سیاسی ایران انتخاب شد، یادگارهای ارزشمندی از معماری، فرهنگ و رویدادهای تاریخی را در دل خود جای داده است. در این مقاله قرار است با مکان های تاریخی تهران بیشتر آشنا شویم.
کاخ گلستان؛ از قدیمی ترین مکان های تاریخی تهران
کاخ گلستان، ارزشمندترین یادگار تهران قدیم و یکی از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است. این مجموعه تاریخی روزگاری محل تاج‌گذاری و حکومت پادشاهان قاجار و شاهد رویدادهای مهمی مانند انقلاب مشروطه بوده است.
معماری کاخ گلستان هم بسیار خاص است، زیرا برای اولین بار در ایران و پس از سفرهای ناصرالدین شاه به اروپا، هنر و تزئینات سنتی ایرانی مانند کاشی‌کاری و آینه‌کاری با سبک معماری اروپایی ترکیب شد.
مانند دیگر مکان های تاریخی تهران، بخش‌های مختلف این کاخ هم هرکدام دیدنی‌های خاص خود را دارند. از شمس‌العماره که به عنوان اولین ساختمان بلند تهران شناخته می‌شود تا ایوان تخت مرمر و تالار آینه که اوج هنر و ظرافت ایرانی را به نمایش می‌گذارند.
آدرس: خیابان پانزده خرداد، میدان ارگ
آثار تاریخی تهران در آغوش مجموعه سعدآباد
یکی از مهمترین مکان های تاریخی تهران، یعنی مجموعه سعدآباد، باغی وسیع و سرسبز در شمال شهر است که شاهد سرگذشت دو دوره پادشاهی قاجار و پهلوی بوده است. این مجموعه که در ابتدا ییلاق پادشاهان قاجار بود، در دوره پهلوی به اقامتگاه اصلی و تابستانی رضاشاه و محمدرضا شاه تبدیل شد و کاخ‌های متعددی با معماری تلفیقی ایرانی و اروپایی در آن بنا شد. مهمترین بناهای آن، کاخ سفید (محل زندگی خانواده سلطنتی) و کاخ سبز با نمای سنگی خیره‌کننده‌اش هستند.
پس از انقلاب، سعدآباد هم سرنوشت دیگر مکان های تاریخی تهران را پیدا کرد. یعنی به یک کاخ موزه بزرگ برای بازدید عموم تبدیل شد تا همه بتوانند از این گنجینه تاریخی دیدن کنند. اکنون، علاوه بر قدم زدن در طبیعت زیبای این باغ بزرگ، می‌توانید از موزه‌هایی که در کاخ‌های قدیمی آن برپا شده‌اند، بازدید کنید. از موزه خودروهای سلطنتی و موزه پوشاک دربار گرفته تا موزه آثار استاد فرشچیان.
آدرس: خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری
مجموعه فرهنگی هنری نیاوران
در شمال تهران، باغی زیبا و سرسبز قرار دارد که آخرین اقامتگاه خاندان سلطنتی ایران بوده است؛ بله، در مورد کاخ نیاوران صحبت می‌کنیم. در میان مکان های تاریخی تهران، این مجموعه شامل چندین بنای دیدنی است که سبک زندگی و معماری دهه‌های آخر حکومت پهلوی را به خوبی نشان می‌دهد. بنای اصلی این مجموعه، کاخ اختصاصی نیاوران است که محل زندگی محمدرضا شاه و خانواده‌اش بوده و با معماری جذاب و سقف متحرک خود، بسیار تماشایی است.
در کنار کاخ اصلی، کاخ صاحبقرانیه قرار دارد که یادگاری از دوران ناصرالدین شاه قاجار است. علاوه بر این دو بنای اصلی، می‌توانید از موزه‌های دیگری مانند موزه جهان‌نما که هدایای هنری به فرح پهلوی را نمایش می‌دهد و موزه خودروهای سلطنتی هم بازدید کنید.
آدرس: خیابان شهید باهنر (نیاوران)، ضلع شرقی میدان شهید باهنر، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
کاخ مرمر یا موزه هنر ایران
کاخ مرمر یکی از زیباترین و مهمترین یادگارهای دوره پهلوی اول در تهران است که به دستور رضاشاه بنا شد. این کاخ دفتر کار او و محل برگزاری رویدادهای مهمی مثل ازدواج محمدرضا شاه با فوزیه بود.
همانطور که از نامش پیداست، نمای بیرونی کاخ با سنگ مرمر سبز کمیاب پوشیده است و گنبد فیروزه‌ای زیبای آن با الهام از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان بنا شد. درون کاخ هم مانند بیشتر مکان های تاریخی تهران در آن دوره، از هنر معماری ایرانی مانند گچ‌بری، آینه‌کاری و خاتم‌کاری استفاده شده که توسط بزرگترین استادان آن زمان اجرا شده است.
اکنون این کاخ قدیمی با نام «موزه هنر ایران» بازگشایی شده و درهای خود را به روی مردم گشوده است.
آدرس: خیابان ولیعصر، بین خیابان‌های امام خمینی و جمهوری
کاخ بهارستان؛ از مهمترین آثار تاریخی تهران
کاخ بهارستان که حالا آن را به عنوان ساختمان مجلس می‌شناسیم، یکی از مهمترین مکان های تاریخی تهران است که نامش با تاریخ دموکراسی در ایران گره خورده است. این کاخ در دوران قاجار به دستور میرزا حسین خان سپهسالار و با معماری باشکوهی بنا شد.
با پیروزی انقلاب مشروطه، این عمارت به عنوان محل تشکیل اولین مجلس شورای ملی انتخاب شد. این ساختمان تاریخی شاهد رویدادهای سرنوشت‌ساز بسیاری بوده است؛ از به توپ بسته شدن آن در دوران استبداد محمدعلی شاه گرفته تا تصویب مهمترین قوانین کشور در تالارهای آن.
سردر معروف این کاخ که دو شیر نگهبان قانون را نشان می‌دهد، به نمادی از حاکمیت ملت تبدیل شده است. امروزه مجموعه بهارستان، علاوه بر میزبانی نمایندگان مجلس، گنجینه‌ای از تاریخ معاصر ایران را در کتابخانه و موزه خود دارد و به عنوان یکی از تاثیرگذارترین مکان های تاریخی تهران شناخته می‌شود.
آدرس: خیابان مصطفی خمینی، ضلع شرقی میدان بهارستان
کاخ فرح آباد یا قصر فیروزه
کاخ فرح‌آباد که به «قصر فیروزه» هم معروف است، یکی از کاخ‌های زیبای دوره قاجار در شرق تهران است که به دستور مظفرالدین شاه بنا شد. معماری این کاخ در میان مکان های تاریخی تهران، با الهام از کاخی در پاریس و توسط یک معمار فرانسوی طراحی شده و به همین دلیل با بیشتر ساختمان‌های آن دوره تفاوت دارد. این قصر که شکلی نیم‌دایره و گنبدی فیروزه‌ای دارد، در واقع یک تفرجگاه ییلاقی برای شاه بود تا از آنجا، مناظر و مسابقات اسب‌دوانی را تماشا کند.
این کاخ زیبا پس از دوره قاجار کم‌کم به فراموشی سپرده شد و به دلیل قرار گرفتن در یک محوطه نظامی، برای سال‌ها از دسترس عموم خارج بود و آسیب‌های زیادی دید. خوشبختانه، قصر فیروزه به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده و برنامه‌هایی برای بازسازی آن وجود دارد.
آدرس: خیابان پیروزی، انتهای بزرگراه عباس دوران، جنب پایگاه هوایی دوشان تپه
بناهای سنتی تهران؛ کاخ سلطنت آباد
کاخ سلطنت‌آباد یکی از ییلاقات مهم و زیبای ناصرالدین شاه قاجار بود که در منطقه پاسداران امروزی قرار داشت. این کاخ شامل یک عمارت اصلی به نام «حوضخانه» و یک برج بلند بود که شاه از بالای آن، شکارگاه‌ها و مناظر اطراف تهران را تماشا می‌کرد. این مجموعه از مکان های تاریخی تهران که روزگاری محل استراحت پادشاهان قاجار و حتی شاهد رویداد مهمی چون اقامت مظفرالدین شاه پس از امضای فرمان مشروطه بود، یکی از زیباترین باغ-کاخ‌های شمال تهران بود.
در دوره پهلوی، بخش‌های اصلی عمارت و برج زیبای آن به طور کامل تخریب شدند و زمین‌های وسیع باغ برای ساخت و سازهای نظامی و شهری مورد استفاده قرار گرفت. مانند بسیاری از مکان های تاریخی تهران، از آن همه شکوه و عظمت این عمارت، تنها یک ساختمان کوچک به نام «عمارت حوضخانه» در محوطه‌ای نظامی باقی مانده است.
آدرس: خیابان پاسداران، نرسیده به میدان نوبنیاد، خیابان سلطنت‌آباد
عمارت مسعودیه؛ از بهترین جاهای تاریخی تهران
عمارت مسعودیه، یکی از زیباترین یادگارهای به جا مانده از دوران قاجار در میدان بهارستان تهران است که به دستور پسر ناصرالدین شاه بنا شد. این بنا که آیینه تمام‌نمای فرهنگ دوران قاجار است، معماری بسیار خاصی دارد. گچ‌بری‌های زیبا، کاشی‌کاری‌های چشم‌نواز و شیشه‌های رنگی در کنار حیاط‌های اندرونی و بیرونی، فضایی دلنشین به آن بخشیده است.
مثل خیلی از مکان های تاریخی تهران، اهمیت عمارت مسعودیه فقط به خاطر زیبایی آن نیست؛ بلکه این مکان شاهد بسیاری از وقایع مهم تاریخ ایران بوده است. در دوران مشروطه، این عمارت پاتوق اصلی مشروطه‌خواهان بود و حتی در ماجرای به توپ بستن مجلس، آسیب دید. جالب است بدانید که اولین کتابخانه و موزه ملی ایران در یکی از اتاق‌های این عمارت بنا شد و برای سال‌ها به عنوان ساختمان وزارت فرهنگ و آموزش و پرورش استفاده می‌شد.
آدرس: میدان بهارستان، ضلع جنوب غربی، خیابان اکباتان
باغ موزه نگارستان
باغ نگارستان یکی از زیباترین مکان های تاریخی تهران است که به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد و به خاطر نقاشی‌ها و نگاره‌های فراوان از چهره‌های درباری، نام «نگارستان» را برای آن انتخاب کردند. این باغ شاهد وقایع تاریخی مهمی مثل قتل قائم مقام فراهانی، صدراعظم معروف بوده است. اما اهمیت اصلی نگارستان به دوران جدیدتر برمی‌گردد، زمانی که نقاش بزرگ ایرانی، کمال‌الملک، آن را به اولین دانشکده هنر ایران تبدیل کرد.
باغ نگارستان پس از بازسازی، به یک باغ موزه سرسبز و دلنشین تبدیل شده که در دل شلوغی تهران، فضای آرامی دارد. بازدیدکنندگان می‌توانند علاوه بر لذت بردن از معماری زیبای قاجاری و طبیعت باغ، از موزه‌های آن، مانند موزه مکتب کمال‌الملک که آثار شاگردان او را به نمایش می‌گذارد، دیدن کنند.
آدرس: میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمدار
خانه موزه مقدم؛ با ارزشترین مکان های تاریخی تهران
یکی از شگفت‌انگیزترین و باارزش‌ترین خانه‌های تاریخی تهران، خانه موزه مقدم است که داستان عشق یک زوج به تاریخ و فرهنگ ایران را روایت می‌کند. این خانه متعلق به استاد محسن مقدم، از اولین باستان‌شناسان ایران، و همسرش بود که در طول زندگی خود، اشیاء تاریخی و تکه‌های معماری ارزشمند (مانند کاشی‌ها و ستون‌ها) را از بناهای در حال تخریب در سراسر ایران جمع‌آوری کردند و با هنرمندی در این خانه به کار بردند تا آن‌ها را از نابودی نجات دهند.
معماری این خانه خود یک موزه است که در آن سبک ایرانی، اروپایی و حتی ژاپنی با هم ترکیب شد و فضایی خاص ساخت. کلکسیون‌های بی‌نظیری از سفالینه‌های باستانی، کاشی‌های کمیاب، سکه‌ها و منسوجات تاریخی، همگی بخشی از دیوارها، حوض‌ها و اتاق‌های این خانه شده‌اند. استاد مقدم این گنجینه از مکان های تاریخی تهران را وقف دانشگاه تهران کرد تا برای همیشه به عنوان میراثی برای مردم ایران باقی بماند.
آدرس: خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت
موزه آبگینه و سفالینه
در میان مکان های تاریخی تهران، موزه آبگینه و سفالینه که در خیابان زیبای سی تیر قرار دارد، یکی از دیدنی‌ترین موزه‌های تهران است. این موزه در واقع خانه قوام‌السلطنه، یکی از نخست‌وزیران معروف دوره قاجار و پهلوی بوده است. جذابیت این موزه فقط به اشیای داخل آن نیست، بلکه خود ساختمان با آجرکاری‌ها، گچ‌بری‌ها و پلکان چوبی‌اش یک اثر هنری به حساب می‌آید.
درون این عمارت زیبا، گنجینه‌ای از ارزشمندترین ظروف شیشه‌ای و سفالی تاریخ ایران نگهداری می‌شود. آثار موزه به ترتیب تاریخی چیده شده‌اند و می‌توانید سیر پیشرفت هنر و صنعت را از هزاران سال پیش تا دوره معاصر دنبال کنید. از شیشه‌های باستانی کشف‌شده در چغازنبیل تا سفال‌های هنرمندانه دوره سلجوقی و صفوی، هر قطعه از این مجموعه داستانی از تمدن و هنر غنی ایرانی را روایت می‌کند.
آدرس: خیابان امام خمینی، خیابان سی تیر، نرسیده به خیابان جمهوری
باغ فردوس و موزه سینما
باغ فردوس، یکی از زیباترین باغ‌های تاریخی تهران است که در خیابان ولیعصر قرار دارد و به عنوان یکی از مکان های تاریخی تهران، اکنون با نام «موزه سینما» شناخته می‌شود. این باغ که یادگاری از دوران قاجار است، عمارتی اصیل با گچ‌بری‌های خاص و دیدنی دارد که آن را از سایر بناهای تاریخی متمایز می‌کند. باغ فردوس در طول تاریخ کاربری‌های مختلفی داشته، اما از سال ۱۳۸۱ به خانه‌ای برای عاشقان سینما تبدیل شده و تاریخ هنر هفتم ایران را به نمایش می‌گذارد.
در این موزه می‌توانید تجهیزات فیلم‌برداری قدیمی، پوسترهای فیلم‌های خاطره‌انگیز و جوایز بین‌المللی سینماگران ایرانی را از نزدیک ببینید. علاوه بر موزه، وجود سالن‌های سینما، کافه‌های دنج و فضای دلنشین باغ، اینجا را به یکی از محبوب‌ترین پاتوق‌های فرهنگی تهران تبدیل کرده است.
آدرس: خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش، کوچه بخشایش
خانه کاظمی؛ موزه تهران قدیم
خانه کاظمی، که به «موزه تهران قدیم» هم شهرت دارد، یکی از خانه‌های زیبای اشرافی است که از دوران قاجار در محله قدیمی چاله‌میدان به یادگار مانده است. این خانه از مکان های تاریخی تهران با معماری کاملا ایرانی، بخش‌های دیدنی مانند شاه‌نشین، حوضخانه و بادگیر دارد و تزئیناتی مثل پنجره‌های رنگی و گچ‌بری‌ها در آن استفاده شده است. این بنای ارزشمند که زمانی متعلق به یکی از کارگزاران دولت قاجار بود، پس از مرمت به یک موزه جذاب برای نمایش سبک زندگی تهرانی‌ها در گذشته تبدیل شده است.
در این موزه، با زندگی روزمره مردم پایتخت در حدود یک قرن پیش آشنا می‌شوید. مانند دیگر مکان های تاریخی تهران، در اتاق‌های مختلف خانه، صحنه‌هایی از زندگی قدیم با استفاده از مجسمه‌های مومی و وسایل قدیمی بازسازی شده است؛ مطبخ، حمام سنتی و حتی مراسم شب یلدا دور کرسی.
آدرس: خیابان پانزده خرداد، کوچه امامزاده یحیی، کوچه ابوالقاسم شیرازی
خانه موتمن الاطباء
خانه موتمن الاطباء، یکی از خانه‌های قدیمی و دست‌نخورده دوره قاجار در محله عودلاجان تهران است که به پزشک مخصوص ناصرالدین شاه تعلق داشت. این بنا از مکان های تاریخی تهران که معماری اصیل ایرانی خود را به طور کامل حفظ کرده، حس واقعی زندگی در بیش از صد سال پیش را به شما منتقل می‌کند و به همین دلیل شهرت زیادی دارد. این مکان با حیاط مرکزی و اتاق‌های تودرتو، علاوه بر بخش مسکونی، یکی از اولین مطب‌های پزشکی مدرن در تهران قدیم نیز بوده است.
شهرت این خانه تاریخی پس از آنکه به عنوان خانه شخصیت «فرهاد» در سریال محبوب «شهرزاد» به نمایش درآمد، دوچندان شده و به لوکیشن فیلم‌های بسیاری تبدیل شد. اکنون خانه موتمن الاطباء به عنوان یک اثر ملی ثبت شده و از مکان های تاریخی تهران به حساب می‌آید که درهای آن به به روی مردم باز است.
آدرس: خیابان پامنار، روبه‌روی مسجد آیت‌الله کاشانی، کوچه موتمن الاطبا
عمارت عین الدوله
عمارت عین‌الدوله، یکی از مکان های تاریخی تهران است که در اواخر دوران قاجار به عنوان اقامتگاه ییلاقی صدراعظم مظفرالدین شاه بنا شد. این عمارت زیبا که معماری آن ترکیبی از سبک ایرانی و اروپایی است، به خاطر باغ سرسبز و تزئیناتی که دارد مشهور است.
اما اهمیت اصلی آن به یک رویداد سرنوشت‌ساز در تاریخ ایران برمی‌گردد؛ این عمارت میزبان نشستی مهم با حضور چهره‌های برجسته‌ای مانند سید حسن مدرس و ملک‌الشعرای بهار بود که در آن برای اولین بار پایه‌های تغییر حکومت از قاجار به پهلوی گذاشته شد.
این مکان کلیدی از مکان های تاریخی تهران که شاهد یکی از مهمترین تصمیمات سیاسی قرن گذشته ایران بوده، پس از انقلاب برای مدتی فراموش، اما بعدها توسط شهرداری تهران بازسازی شد. اکنون عمارت عین‌الدوله با نام جدید «نگارخانه برگ»، به یک مرکز فرهنگی و هنری تبدیل شده است.
آدرس: انتهای خیابان هروی، خیابان وفامنش، خیابان جمالی
خانه دبیر الملک
خانه تاریخی دبیرالملک، یادگاری ارزشمند از دوره قاجار در محله قدیمی عودلاجان تهران است که متعلق به میرزا محمدحسین فراهانی، یکی از وزرای دوره ناصرالدین شاه بود. بخش‌های دیدنی این عمارت ۱۴۰ ساله مانند شاه‌نشین، حوضخانه و بادگیر با تزئیناتی مثل گچ‌بری‌های ظریف و پنجره‌های مشبک رنگی (اُرُسی) آراسته شده‌اند که آن را به نمونه‌ای برجسته از خانه‌های اشرافی تهران قدیم تبدیل کرده است.
این خانه از مکان های تاریخی تهران که زمانی در حال تخریب بود، پس از مرمت و بازسازی توسط شهرداری تهران، زندگی مجددی پیدا کرد و حالا با نام «خانه فراغت» شناخته می‌شود.
آدرس: میدان بهارستان، پایین‌تر از چهارراه سرچشمه، کوچه قوام‌الحضور، خیابان جاویدی، کوچه فخرالملک (حنیف‌نژاد)
خانه تیمورتاش یا موزه جنگ
خانه تیمورتاش از مکان های تاریخی تهران که اکنون به نام موزه جنگ معروف است، یکی از خانه‌های تماشایی تهران است که در اواخر دوره قاجار بنا شد. این عمارت زیبا زمانی به عبدالحسین تیمورتاش، وزیر دربار قدرتمند رضاشاه تعلق داشت که سرنوشتی تلخ پیدا کرد و خانه‌اش توسط دولت مصادره شد.
پس از انقلاب، این خانه تاریخی به موزه جنگ تبدیل شد تا تاریخ نظامی ایران از دوران باستان تا امروز را به نمایش بگذارد. در این موزه می‌توانید انواع سلاح‌های قدیمی، لباس‌های جنگی دوره‌های مختلف مثل صفویه و قاجار و اسناد مربوط به نبردهای تاریخی را ببینید.
آدرس: خیابان کارگر جنوبی، میدان پاستور، روبروی مترو میدان حر، داخل دانشگاه جنگ
خانه موزه سیمین و جلال
خانه موزه سیمین و جلال فقط یکی از مکان های تاریخی تهران نیست، بلکه فضای گرم و صمیمی زندگی دو نویسنده بزرگ ایرانی، جلال آل احمد و سیمین دانشور است که در محله دزاشیب تهران قرار دارد. این خانه به دست خود جلال بنا شد و در زمان خود، محلی برای رفت‌وآمد و گردهمایی مهمترین روشنفکران و نویسندگان آن دوره مانند نیما یوشیج و احمد شاملو بود.
پس از درگذشت سیمین دانشور، طبق وصیت او، این خانه با تمام وسایلش به موزه تبدیل شد تا همه بتوانند با سبک زندگی این زوج تاثیرگذار آشنا شوند. وقتی وارد این خانه می‌شوید، انگار به دهه چهل سفر کرده‌اید؛ کتابخانه معروف، میز کار، وسایل شخصی و مبلمان خانه، همگی دست‌نخورده باقی مانده‌اند.
آدرس: دزاشیب، خیابان شهید رمضانی، کوچه رهبری، کوچه پسندیده، بن‌بست ارض، پلاک ۱
خانه موزه استاد صبا
در خیابان قدیمی ظهیرالاسلام تهران، خانه و موزه استاد ابوالحسن صبا، یکی از بزرگترین نوابغ موسیقی ایران قرار دارد. این خانه دلنشین که معماری دوران قاجار و پهلوی را دارد و از مکان های تاریخی تهران محسوب می‌شود، به وصیت خود استاد به موزه تبدیل شد تا هنر و یاد او برای همیشه زنده بماند.
این موزه گنجینه‌ای دیدنی از وسایل شخصی و سازهای بی‌نظیر استاد صبا مانند ویولن‌ها و سنتورهای اوست. علاوه بر دست‌نوشته‌ها و عکس‌های تاریخی، مجموعه جالبی از عروسک‌های دست‌ساز همسر استاد که لباس‌های محلی اقوام ایرانی را نشان می‌دهند، در این موزه قرار دارد.
آدرس: میدان بهارستان، خیابان ظهیرالاسلام، پلاک ۹۰
خانه موزه دکتر محمود حسابی
خانه موزه دکتر حسابی که در تجریش تهران قرار دارد، خانه واقعی و محل زندگی «پدر علم فیزیک ایران» بوده است. این موزه از مکان های تاریخی تهران، شما را به سفری در دنیای شخصی و علمی این دانشمند بزرگ می‌برد و روایتی از زندگی پربار و در عین حال بسیار ساده اوست. در این خانه که حالا به موزه تبدیل شده، می‌توانید تمام وسایل شخصی پروفسور حسابی، از لباس‌ها و میز کار ساده‌اش گرفته تا مدارک علمی، تقدیرنامه‌ها، کتاب‌ها و ابزارهای دست‌ساز او را از نزدیک ببینید و با ابعاد مختلف زندگی این چهره ماندگار آشنا شوید.
آدرس: تجریش، خیابان مقصود بیک (دربندی)، خیابان دکتر حسابی، پلاک ۴۷
خانه موزه شهید مدرس
در قلب محله قدیمی عودلاجان تهران، خانه‌ای تاریخی قرار دارد که روزگاری محل زندگی آیت‌الله سید حسن مدرس، یکی از تاثیرگذارترین نمایندگان مجلس در تاریخ معاصر ایران بود. این خانه که حالا از مکان های تاریخی تهران به حساب می‌آید و به «خانه موزه شهید مدرس» تبدیل شده، نمادی از زندگی ساده و مبارزات این روحانی بزرگ علیه استبداد است.
آدرس: خیابان امیرکبیر شرقی، کوچه علیرضا جاویدی (میرزا محمود وزیر)، بن‌بست مدرس، پلاک ۵
عمارت قزاقخانه
عمارت قزاقخانه، یکی از مهمترین بناهای تاریخی تهران است که در محوطه زیبای باغ ملی قرار دارد. این ساختمان باشکوه که به دستور ناصرالدین شاه بنا شد، به عنوان اولین ساختمان اداری مدرن در ایران شناخته می‌شود و محل استقرار نیروهای نظامی ویژه قزاق بوده است. در میان مکان های تاریخی تهران، قزاقخانه به دلیل نقشی که در تاریخ سیاسی و نظامی ایران، به خصوص در قدرت گرفتن رضاشاه داشت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
آدرس: میدان امام خمینی (توپخانه سابق)، خیابان امام خمینی، روبروی سردر باغ ملی
بناهای تاریخی تهران و خانه مهین الملک
در دل تهران قدیم، خانه‌ای تاریخی و زیبا به نام «خانه مهین‌الملک» وجود دارد که یادگاری از اواخر دوران قاجار است. این خانه که متعلق به یکی از شاهزاده‌های قاجاری بوده و از مکان های تاریخی تهران شناخته می‌شود، پس از مرمت و بازسازی، از خطر فراموشی نجات پیدا کرده و حالا با نام «کافه کتاب دارالخلافه» به یک مکان دوست‌داشتنی تبدیل شده است.
معماری این بنای ۱۲۰ ساله، کاملا سنتی است؛ یک حیاط مرکزی با حوض فیروزه‌ای و گلدان‌های شمعدانی که توسط اتاق‌هایی با درهای چوبی و پنجره‌های رنگی احاطه شده است.
آدرس: خیابان امام خمینی، خیابان شیخ هادی، کوچه مظفری‌خواه
موزه ملی ایران؛ از مهمترین مکان های تاریخی تهران
موزه ملی ایران که به آن لقب «موزه مادر» را داده‌اند، مهمترین گنجینه تاریخ و هنر کشورمان است. این موزه از دو بخش اصلی تشکیل شده: موزه ایران باستان و موزه دوران اسلامی.
موزه ایران باستان با ساختمان آجری قرمز رنگی که از طاق کسری الهام گرفته است و به عنوان یکی از مکان های تاریخی تهران، ساختمان جالبی دارد. در داخل این بنا می‌توانید یادگاری‌هایی از دوران پارینه‌سنگی تا پایان دوره ساسانی، مانند ابزارهای انسان‌های اولیه و تندیس مشهور «مرد نمکی» را ببینید و با گذشته کهن ایران آشنا شوید.
بخش دوم این مجموعه یعنی «موزه دوران اسلامی»، هنر و تمدن ایران را پس از ورود اسلام تا دوره قاجار را نمایش می‌دهد. در این ساختمان که معماری‌اش از کاخ‌های ساسانی الهام گرفته، می‌توانید از تماشای قرآن‌های خطی بسیار زیبا، ظروف سفالی و فلزی، کاشی‌کاری‌های رنگارنگ و فرش‌های کمیاب لذت ببرید.
آدرس: خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن
خزانه جواهرات ملی ایران
خزانه جواهرات ملی ایران، یک مجموعه از گران‌ترین جواهرات دنیاست که در زیرزمین بانک مرکزی ایران نگهداری می‌شود و شبیه آن موزه‌های مشهوری است که در فیلم‌ها دیده‌اید. این مجموعه از مکان های تاریخی تهران، که ارزش آن را چه از نظر مادی و چه معنوی نمی‌توان محاسبه کرد، فقط مجموعه‌ای از الماس و یاقوت نیست. بخشی مهم از تاریخ و فرهنگ ایران در داخل این خزانه نگهداری می‌شود که شامل ثروت و هنر پادشاهان دوره‌های مختلف از صفویه تا پهلوی است.
الماس معروف «دریای نور»، که بزرگترین الماس صورتی جهان است، «تاج کیانی» پادشاهان قاجار، «کره جواهرنشان» که با بیش از ۵۱ هزار قطعه سنگ قیمتی بنا شده و «تخت طاووس» تنها گوشه‌ای از زیبایی‌های خیره‌کننده‌ای هستند که در این موزه محافظت می‌شوند.
آدرس: خیابان فردوسی، نرسیده به چهارراه استانبول، ساختمان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
کتابخانه و موزه ملی ملک
یکی از باارزش‌ترین گنجینه‌های فرهنگی ایران و از مهمترین مکان های تاریخی تهران، کتابخانه و موزه ملی ملک است. این مجموعه حاصل تلاش و بخشندگی مردی فرهنگ‌دوست به نام حاج حسین آقا ملک است که تمام ثروت و عمر خود را صرف گردآوری نفیس‌ترین آثار هنری و کتاب‌های خطی کرد. او در اقدامی بزرگ، تمام این گنجینه را در سال ۱۳۱۶ وقف کرد تا محققان و مردم عادی بتوانند به صورت رایگان از آن استفاده کنند.
این مجموعه متشکل از دو بخش اصلی است: کتابخانه‌ای که با داشتن هزاران نسخه خطی کمیاب، یکی از شش کتابخانه بزرگ ایران در این زمینه است و موزه‌ای که مجموعه‌های کم‌نظیری را در خود جای داده است. در بخش موزه می‌توانید یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های سکه تاریخی ایران و جهان، آثار هنرمندان بزرگی چون کمال‌الملک، تابلوهای نقاشی، تمبرهای قدیمی و آثار خوشنویسی را تماشا کنید.
آدرس: خیابان امام خمینی، در محوطه باغ ملی و روبروی ساختمان وزارت امور خارجه
موزه ارتباطات
موزه ارتباطات تهران که قبلا به نام موزه پست شناخته می‌شد، در یک ساختمان تاریخی و بسیار زیبا در کنار سردر باغ ملی قرار دارد. این بنا به عنوان یکی از مکان های تاریخی تهران با معماری چشمگیری که ترکیبی از سبک هخامنشی و ایرانی-اسلامی است، خود به تنهایی یک اثر هنری محسوب می‌شود.
درون موزه، گنجینه‌ای از وسایل ارتباطی قدیمی و دیدنی وجود دارد؛ از اولین تمبرهای پستی ایران و مهرهای قدیمی گرفته تا تلفن‌های هندلی، دستگاه‌های تلگراف مورس و حتی ماکت کپسول‌های ماهواره‌ای. یکی از بخش‌های جالب آن، دفتر کار وزیران ارتباطات در دوران پهلوی است.
آدرس: خیابان امام خمینی، جنب سردر باغ ملی، موزه ارتباطات
موزه رضا عباسی
موزه رضا عباسی، که به نام نقاش بزرگ دوره صفوی نام‌گذاری شده، یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های هنر و تاریخ ایران و از مهمترین مکان های تاریخی تهران است. این موزه به شکلی متفاوت از شما میزبانی می‌کند؛ چون بازدید شما از جدیدترین دوران یعنی آثار اسلامی شروع شده و با پایین رفتن از طبقات، به دوره‌های ایران باستان و پیش از تاریخ می‌رسد. این چیدمان خاص به شما اجازه می‌دهد تا سیر تحول و پیشرفت هنر ایرانی را به صورت معکوس و ملموس تجربه کنید.
این موزه مجموعه‌ای از اشیای تاریخی، از ظروف و ابزارهای فلزی دوران باستان تا سفالینه‌ها و جواهرات دوره اسلامی را در خود دارد. یکی از مهمترین بخش‌های آن، تالار نگارگری و خوشنویسی است که در آن می‌توانید شاهکارهایی از هنرمندان بزرگ و نسخه‌های خطی بسیار نفیس مانند صفحاتی از شاهنامه طهماسبی را از نزدیک ببینید.
آدرس: خیابان دکتر شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان
باغ موزه قصر
باغ موزه قصر، که بیشتر ما آن را با نام «زندان قصر» می‌شناسیم، یکی از عجیب‌ترین مکان های تاریخی تهران است که سرنوشتی پرماجرا داشته است. این مکان در ابتدا کاخی زیبا به نام «قصر قاجار» در دوران فتحعلی شاه بود، اما با گذشت زمان ویران شد تا اینکه در دوره رضاشاه، بر روی خرابه‌های آن، اولین زندان مدرن ایران بنا شد. این زندان به سرعت به یکی از مخوف‌ترین بازداشتگاه‌های سیاسی دوران پهلوی تبدیل شد.
پس از انقلاب، این زندان تاریخی از تخریب نجات پیدا کرد و به «باغ موزه قصر» تبدیل شد. حالا بازدیدکنندگان می‌توانند در راهروها و سلول‌هایی قدم بزنند که زمانی محل حبس مبارزان بوده و از نزدیک با بخشی تلخ اما مهم از تاریخ معاصر ایران آشنا شوند.
آدرس: انتهای خیابان شهید مطهری، خیابان شهدای ناجا و میدان پلیس
موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران
موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران، یکی از جالب‌ترین موزه‌های کشور است که در یک ساختمان زیبای قاجاری در امیرآباد تهران قرار دارد. این بنا از مکان های تاریخی تهران که در گذشته اصطبل سلطنتی بوده، امروزه به جایی برای نمایش تاریخچه پزشکی در ایران تبدیل شده است. این موزه با همت دانشگاه علوم پزشکی تهران تاسیس شد تا نشان دهد دانش پزشکی از دوران باستان تا امروز چه مسیر پرفراز و نشیبی را در کشور ما طی کرده است.
از جمجمه‌های باستانی که هزاران سال پیش جراحی شده‌اند گرفته تا ابزارهای قدیمی حجامت و دندانپزشکی، همه و همه در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. همچنین می‌توانید یک داروخانه سنتی کامل را ببینید و نسخه‌های خطی بسیار ارزشمند از کتاب‌های دانشمندان بزرگی مانند ابن سینا و رازی را از نزدیک تماشا کنید.
آدرس: خیابان کارگر شمالی، خیابان شانزدهم (فرشی مقدم)، ورودی درب شماره ۲ پردیس شمالی دانشگاه تهران
موزه بانک ملی ایران
بانک ملی ایران یک موزه کمتر شناخته‌شده دارد که شما را به سفری در تاریخ پول و بانکداری در ایران می‌برد. این موزه در ساختمانی با معماری دوره پهلوی اول قرار دارد. در این مکان از بین مکان های تاریخی تهران، مجموعه‌ای از سکه‌ها و اسکناس‌ها، از اولین سکه‌های جهان تا نمونه‌های امروزی، به نمایش گذاشته شده است.
یکی از بخش‌های ویژه موزه، گنجینه هدایای بانک ملی است که شامل اشیاء نفیس، تابلوهای نقاشی ارزشمند و فرش‌های ابریشمی است.آدرس: میدان امام خمینی (ره)، خیابان فردوسی، جنب ادارات مرکزی بانک ملی ایران
سردر باغ ملی
به طور قطع یکی از شاهکارهای معماری در میان مکان های تاریخی تهران، سردر باغ ملی است که روایت‌گر داستان‌های پایتخت از دوران قاجار تا پهلوی است. این بنا که در ابتدا به عنوان ورودی میدان مشق برای رژه و تمرینات نظامی بنا شد، در دوران پهلوی اول به شکلی که امروز می‌بینیم، بازسازی گشت تا ورودی اصلی به «باغ ملی» باشد. هرچند این باغ هرگز به طور کامل به وجود نیامد.
کاشی‌کاری‌های زیبای سردر باغ ملی با نقوشی از سربازان هخامنشی و صحنه‌های تاریخی مانند تسخیر تهران توسط رضاخان، بازتابی از روحیه نظامی‌گری و ملی‌گرایی آن دوره است. امروزه، این دروازه با وجود اینکه در احاطه ساختمان‌هایی مانند وزارت امور خارجه و موزه ملی قرار دارد، همچنان نمادی از هویت و تاریخ تهران محسوب می‌شود و به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های پایتخت، نگاه هر رهگذری را به خود جلب می‌کند.
آدرس: ضلع شمالی خیابان امام خمینی (سپه پیشین)، در نزدیکی میدان مشق
میدان مشق
میدان مشق، که امروز به نام باغ ملی می‌شناسیم، یکی از بزرگترین و زیباترین مکان های تاریخی تهران است که حال و هوایی متفاوت دارد. این میدان که ابتدا در دوره قاجار و در زمان فتحعلی شاه برای رژه و تمرین‌های نظامی بنا شد، در آن زمان خارج از شهر قرار داشت. با گذشت زمان و گسترش تهران، میدان مشق به مرکز پایتخت تبدیل شد و شاهد رویدادهای تاریخی مهمی بود؛ از جمله اعدام شیخ فضل‌الله نوری.
با روی کار آمدن رضاشاه و آغاز دوره پهلوی، این میدان ماهیت نظامی خود را از دست داد و با یک تحول بزرگ، به مجموعه‌ای از بناهای باشکوه اداری، فرهنگی و دیپلماتیک تبدیل شد.
آدرس: بین خیابان امام خمینی (ره) و خیابان سی تیر، و در نزدیکی میدان امام خمینی (توپخانه سابق)
بازار بزرگ تهران
بازار بزرگ تهران، فراتر از یک مرکز خرید، مکانی تاریخی و زنده است. این هزارتوی شگفت‌انگیز که ریشه‌های آن به دوران صفویه می‌رسد و در دوره قاجار به اوج شکوه رسید، با معماری سنتی خود شامل طاق‌ها و گنبدهای آجری، نمونه‌ای بی‌نظیر از هنر مهندسی ایرانی است.
بازار بزرگ که از مکان های تاریخی تهران است، نه تنها نبض اقتصادی ایران بوده، بلکه همواره نقشی محوری در تحولات سیاسی و اجتماعی کشور ایفا کرده است. از حمایت‌های کلیدی در انقلاب مشروطه و ملی شدن صنعت نفت تا نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی، بازاریان همواره نیرویی قدرتمند و تاثیرگذار بودند.
آدرس: منطقه ۱۲، در تقاطع خیابان‌های پانزده خرداد، مصطفی خمینی، مولوی و خیام
بازار تجریش
بازار تجریش، یکی از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین بازارهای تهران، بسیار بیشتر از یک مرکز خرید ساده است. این بازار قدمتی ۱۵۰ ساله دارد و در واقع ساخت آن به زمان قاجار برمی‌گردد. این بازار در بین مکان های تاریخی تهران، در ابتدا به صورت روباز فعالیت می‌کرد و تنها ۴۰ سال است که مسقف شده است.
یکی از نکات مهم و جذاب بازار تجریش، پیوند تاریخی آن با تکیه بزرگ تجریش است که قدمتی ۲۲۰ ساله دارد. این هم‌جواری، به بازار هویتی تاریخی-مذهبی بخشیده و در ایام محرم، حال و هوای ویژه‌ای به آن می‌دهد. همچنین این بازار، بهشتی برای عاشقان رنگ و طعم است.
آدرس: میدان تجریش و در مجاورت امامزاده صالح
دیدنی های تاریخی تهران؛ مدرسه دارالفنون
مدرسه دارالفنون، اولین دانشگاه مدرن ایران، نه فقط یک مدرسه، بلکه نقطه عطفی در تاریخ آموزش نوین کشور است. این مرکز آموزشی در صدر لیست مکان های تاریخی تهران، به همت و درایت میرزا تقی‌خان امیرکبیر تاسیس شد. هدف از ایجاد این بنا، تربیت افسران و متخصصان تحصیل‌کرده برای مقابله با ضعف علمی و نظامی ایران در برابر قدرت‌های اروپایی بود.
ساختمان دارالفنون که در خیابان ناصرخسرو بنا شد، چند روز قبل از شهادت امیرکبیر به دست ناصرالدین شاه، افتتاح شد تا میراثی ماندگار از او برای آینده ایران باشد.
آدرس: میدان امام خمینی (توپخانه)، خیابان ناصرخسرو، پلاک ۲۶۶
مسجد و مدرسه سپهسالار
یکی از نفیس‌ترین یادگارهای دوره قاجار و از مکان های تاریخی تهران، مسجد و مدرسه عالی شهید مطهری است که در ابتدا با نام سپهسالار شناخته می‌شد. این بنا در سال ۱۲۵۸ شمسی به دستور میرزا حسین‌خان سپهسالار، صدراعظم اصلاح‌طلب ناصرالدین شاه، و با معماری میرزا مهدی‌خان شقاقی بنا شد.
در میان مکان های تاریخی تهران، معماری این بنا با ویژگی‌هایی مانند گنبد دو پوسته بر روی هشت ستون سنگی عظیم و هشت مناره زیبا خودنمایی می‌کند که تعداد زیاد آن‌ها در معماری مساجد ایران بی‌سابقه است.
کاشی‌کاری‌های نفیس، صحن وسیع، چهار ایوان و حجره‌های متعدد برای طلاب، عظمت این مجموعه را به نمایش می‌گذارند. همچنین، کتابخانه ارزشمند آن که با ۴۲۰۰ نسخه کتاب اهدایی سپهسالار تاسیس شد، از دیگر بخش‌های مهم آن است.
آدرس: ضلع جنوب شرقی میدان بهارستان، جنب ساختمان قدیمی مجلس شورای ملی
برج آزادی؛ بنای تاثیرگذار تهران
شاید بتوانیم با قطعیت بگوییم که برج آزادی با نام قبلی برج شهیاد، یکی از نمادهای مهم و از تاثیرگذارترین مکان های تاریخی تهران است. این برج در سال ۱۳۴۹ به مناسبت جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران به دستور محمدرضا شاه پهلوی بنا شد. طراحی برج آزادی را حسین امانت، معمار جوان ایرانی، برعهده داشت. ایده اصلی این بود که بنایی خلق شود که ضمن ترویج هویت اصیل ایرانی، نمادی از ایران مدرن و دروازه‌ای به سوی تمدن بزرگ پیشین باشد.
معماری برج آزادی یک شاهکار هنری است که سبک‌های مختلف معماری ایران را ترکیب می‌کند. برای ساخت این برج ۴۵ متری از حدود ۴۶ هزار قطعه سنگ مرمر جوشقان اصفهان استفاده شد. برج آزادی فراتر از یک بنای یادبود، یک مجموعه فرهنگی کامل شامل موزه، کتابخانه و نگارخانه است که بازدیدکنندگان را با جنبه‌های مختلف تاریخ و فرهنگ ایران آشنا می‌کند.
آدرس: میدان آزادی تهران
برج طغرل؛ متفاوت در میان مکان های تاریخی تهران
برج ۹۰۰ ساله طغرل، یکی از آثار شاخص معماری دوره سلجوقی، در شهر تاریخی ری قرار دارد. این بنای آجری با ارتفاعی حدود ۲۰ متر، فراتر از یک آرامگاه ساده است و به عنوان نمادی از دانش و هنر مهندسی قرن ششم هجری قمری شناخته می‌شود. ساختار برج شامل ۲۴ کنگره استوانه‌ای شکل است که علاوه بر زیبایی، به استحکام آن در برابر عوامل طبیعی کمک می‌کند.
همچنین این سازه، به عنوان یک ساعت آفتابی دقیق عمل می‌کرده است. با حرکت سایه خورشید بر روی ۲۴ ترک برج، ساکنان می‌توانستند به راحتی زمان را تشخیص دهند. علاوه بر این، برج طغرل در شب‌های صاف، یک راهنمای نجومی برای مسافران کاروان‌ها بوده که مسیر خراسان را طی می‌کردند.
آدرس: شهرری، خیابان ابن بابویه، روبه‌روی سردر شرقی آرامگاه ابن بابویه
کاروانسرای خانات
کاروانسرای خانات، بزرگترین کاروانسرای درون‌شهری پایتخت و اثری ارزشمند از دوره قاجار، یکی از بناهای سنتی تهران است. این بنای عظیم آجری از مکان های تاریخی تهران، با حدود ۱۰ هزار متر مربع مساحت و ۵۲ حجره، در نزدیکی چهارراه مولوی قرار دارد و در گذشته نقش مهمی در تجارت و اقتصاد تهران ایفا می‌کرده است. معماری قرینه و زیبای آن، به همراه یک حیاط بزرگ و دو ایوان شرقی و غربی، فضایی ایده‌آل برای استراحت کاروانیان و باراندازی کالاها ایجاد می‌کرد.
پس از دهه‌ها فراموشی و آسیب دیدن در یک آتش‌سوزی بزرگ، کاروانسرای خانات از مهجورترین مکان های تاریخی تهران، در دهه ۸۰ شمسی دوباره احیا شد و جانی تازه گرفت.
آدرس: چهارراه مولوی، خیابان صاحب جمع، میدان امین السلطان
آرامگاه شاه عبدالعظیم حسنی
آرامگاه حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در شهر ری، که با نام‌هایی مثل «نگین ری» و «قبله تهران» شناخته می‌شود، نه تنها یک مکان زیارتی مهم، بلکه از مکان های تاریخی تهران است. این مکان مقدس آرامگاه عبدالعظیم حسنی، از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) و شخصیتی والا در دوران ائمه شیعه است که به دلیل فشارهای سیاسی از بغداد به ری مهاجرت کرد.
هسته اولیه بنای آرامگاه به دوره سلجوقیان برمی‌گردد، در حالی که ایوان اصلی و کاشی‌کاری‌های زیبای آن یادگار دوره صفویه است. در دوره قاجار و به ویژه با ارادت ناصرالدین شاه، این مجموعه گسترش یافت و آینه‌کاری‌های چشم‌نواز و گنبد طلایی آن به این دوره تعلق دارد.
آدرس: شهر ری، خیابان مدرس، میدان مدرس
امامزاده صالح (ع)
امامزاده صالح که مقبره ایشان در تجریش قرار دارد، فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر گرامی امام رضا (ع) است. شجره‌نامه‌ای که قدمت آن به قرن هفتم هجری می‌رسد، این نسب پاک را تایید می‌کند. این آرامگاه مقدس از مکان های تاریخی تهران، از قرن‌ها پیش پناهگاه عاشقان اهل بیت بوده و در دوره‌های مختلف تاریخی از ایلخانی تا قاجار، گسترش و تزئینات بهتر و کامل‌تری پیدا کرد.
آدرس: ضلع جنوب شرقی میدان تجریش، خیابان شهرداری
امامزاده یحیی (ع)
امامزاده یحیی (ع) یکی از مهمترین و قدیمی‌ترین مکان های تاریخی تهران است که در محله عودلاجان قرار دارد. این مکان، به دلیل انتساب امامزاده یحیی(ع) به نسل امام سجاد (ع)، جایگاه معنوی بالایی به خصوص در میان مردم محلی دارد. بنای اصلی بقعه با گنبد مخروطی شکل آن یادگاری از قرن هفتم هجری و دوران خوارزمشاهیان است. همچنین، سنگ قبر تاریخی با کتیبه خط کوفی از دوران ایلخانی و یک چنار کهنسال ۹۰۰ ساله که جزو میراث ملی ثبت شد، امامزاده یحیی را به یک مکان تاریخی و دیدنی در تهران تبدیل کرد.
آدرس: محله قدیمی عودلاجان، در محدوده خیابان ۱۵ خرداد، کوچه امامزاده یحیی
آرامگاه ظهیرالدوله
در شیب سرسبز خیابان‌های تجریش، یکی از مهمترین مکان های تاریخی تهران قرار دارد؛ آرامگاهی که بیشتر از یک گورستان، به موزه‌ای از تاریخ و هنر معاصر ایران شبیه است: گورستان ظهیرالدوله. این مکان، خانه ابدی بسیاری از نام‌آوران فرهنگ و هنر ایران در صد سال قبل است.
این آرامگاه در ابتدا خانقاهی بود که توسط علی‌خان قاجار، ملقب به ظهیرالدوله، بنا شد و پس از فوت او به محل دفن مریدانش و سپس نخبگان و آزاداندیشان تبدیل شد. نام بزرگانی مانند فروغ فرخزاد، ملک‌الشعرای بهار، ایرج میرزا، روح‌الله خالقی، ابوالحسن صبا و قمرالملوک وزیری در میان سنگ قبرهای ظهیرالدوله به چشم می‌خورد.
آدرس: شمیرانات، بین میدان تجریش و دربند، در خیابان ظهیرالدوله
ابن بابویه؛ دیدنی های تاریخی تهران
آرامستان تاریخی ابن بابویه که نام خود را از شیخ صدوق، عالم بزرگ شیعه گرفت، به خاطر میزبانی از مشاهیر بزرگ ایران معروف است. در این مکان از مکان های تاریخی تهران، چهره‌های برجسته‌ای مانند غلامرضا تختی که مزارش به نماد این گورستان تبدیل شد، علی‌اکبر دهخدا و دکتر حسین فاطمی در خاک آرمیدند.
سنگ‌نوشته‌های نفیس و مقبره‌های خانوادگی زیبا با خطوط نستعلیق، هر کدام سندی از تاریخ و فرهنگ اجتماعی ایران هستند.
آدرس: شهر ری، خیابان ابن بابویه
کلیسای سرکیس مقدس
کلیسای سرکیس مقدس که به عنوان بزرگترین کلیسای تهران شناخته می‌شود، یک نماد مهم هویتی و فرهنگی برای جامعه ارامنه پایتخت است. به عنوان یکی از مکان های تاریخی تهران، این کلیسا در خیابان کریم‌خان زند، مرکز اصلی برگزاری مراسم‌های عبادی و رویدادهای ملی-مذهبی ارامنه است. ساخت این بنای باشکوه که هزینه آن توسط مارکار سرکیسیان تامین و به یاد پسرش سرکیس نام‌گذاری شد، در سال ۱۳۴۹ به پایان رسید و نقطه عطفی در تاریخ حضور ارامنه در تهران محسوب می‌شود.
در محوطه کلیسا یادمان مهم نسل‌کشی ارامنه قرار دارد که نمادی از ایستادگی و یادبود قربانیان این واقعه است و هر ساله مراسم ویژه‌ای در کنار آن برگزار می‌شود.
آدرس: خیابان کریم خان زند، ابتدای خیابان نجات اللهی (ویلا)
کنیسه حییم
در میان مهمترین مکان های تاریخی تهران، نام کنیسه حییم، یکی از قدیمی‌ترین عبادتگاه‌های یهودیان به چشم می‌خورد. این کنیسه در سال ۱۲۹۲ توسط یهودیان مهاجر اصفهان و شیراز به رهبری «استاد حییم» بنیان گذاری شد. بعدها با معماری زیبای دوران پهلوی اول بازسازی شد.
اهمیت این کنیسه فراتر از معماری زیبایش است. چرا که در جریان جنگ جهانی دوم، به پناهگاه امنی برای هزاران یهودی لهستانی آواره تبدیل شد که از طریق شوروی به ایران پناه آورده بودند. کنیسه حییم با ساماندهی و حمایت از این پناهجویان، به نمادی از همزیستی مسالمت‌آمیز و مهمان‌نوازی ایرانیان تبدیل شد.
آدرس: خیابان سی تیر، کوچه سیمی، نبش کوچه شهید حسن شاطری
آتشکده آدریان تهران
در خیابان جمهوری تهران، در کوچه‌ای به نام میرزا کوچک خان، بنایی سفیدرنگ به نام آتشکده آدریان قرار دارد. نام این محله‌ها در میان مکان های تاریخی تهران می‌درخشد. این آتشکده اولین و مهمترین نیایشگاه زرتشتیان تهران بوده و با الهام از معماری هخامنشی و کاخ‌های تخت جمشید بنا شد. ساخت این بنا در دوران قاجار با تلاش انجمن پارسیان هند و زرتشتیان ایران آغاز شد.
قلب تپنده آتشکده، آتش مقدس یا آتش بهرام است که شعله آن هیچوقت خاموش نمی‌شود. این آتش باستانی که بیش از ۱۵۰۰ سال قدمت دارد، از آتشکده یزد به این مکان منتقل گشت. آتشکده آدریان نمادی از نور، خرد و پاکی در فرهنگ زرتشتی است.
آدرس: خیابان جمهوری، خیابان میرزا کوچک خان، پلاک ۴
مکان های تاریخی تهران؛ گردش بی پایان در پایتخت
تهران به عنوان یکی از مهمترین شهرهای ایران در قرن‌های اخیر، شاهد رویدادهای مهم و همچنین میزبان بناهایی بوده است که بعضا نقش مهمی در این اتفاق‌ها بازی کرده‌اند. حالا این مکان های تاریخی تهران، با عناوین مختلفی در میان مردم شناخته می‌شوند؛ از مسجد و کنیسه گرفته، تا بازار و کاخ-موزه.
اگر از شهرهای دیگری به پایتخت سفر می‌کنید و دوست دارید بهترین جاهای تاریخی تهران را از نزدیک تماشا کنید، می‌توانید صفر تا صد سفرتان را به اسنپ تریپ بسپارید. به کمک این اپلیکیشن، رزرو بلیط و اقامتگاه در تهران، تنها چند کلیک از شما فاصله دارد.
سوالات متداول؛
از مکان های تاریخی تهران، کدام کاخ‌ها برای بازدید مناسب‌ترند؟
کاخ‌های گلستان، سعدآباد و نیاوران از معروف‌ترین و مهمترین کاخ‌های تهران هستند که معماری زیبا و پیشینه تاریخی دارند و برای بازدید عمومی باز هستند.
قدیمی‌ترین بنای تاریخی تهران کدام است؟
کاخ گلستان که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد و در دوران قاجار به شکل امروزی خود درآمده است، از قدیمی‌ترین مکان های تاریخی تهران محسوب می‌شود.
آیا در تهران موزه باستانی مهمی وجود دارد؟
بله، موزه ملی ایران یکی از مهمترین موزه‌های باستانی کشور است که آثاری از دوره پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را در خود دارد.
در کدام محله‌های قدیمی تهران می‌توان خانه‌های تاریخی را دید؟
محله‌های عودلاجان، سنگلج و بازار، از جمله محله‌های قدیمی تهران هستند. این محله ها خانه‌ها و بناهای تاریخی زیادی مانند خانه امین‌لشکر و تیمچه اکبریان در خود دارند.
دسته:جاذبه
۴ نظر
خوب?
چقدر زیبا
خوبه
چقدر بناها و کاخ های قدیمی تو تهران داشتیم من نمیدونستم
تو اصفهان یه نقش جهان هست ، باهاش چشم دنیا رو کور کردن انقد گفتن
??????